Największe wyzwania, przed którymi stoją nastoletni chłopcy i dziewczęta

Zdjęcie: Daniel de la Hoz/Moment RF/Getty Images

Chociaż zarówno chłopcy, jak i dziewczęta mierzą się z wieloma tymi samymi problemami – w tym presją szkolną i kwestiami zdrowia psychicznego – mogą potrzebować innego rodzaju wsparcia. Tak wynika z badania przeprowadzonego przez Pew Research Center, opublikowanego w czwartek.

„Jednym z naszych głównych celów badawczych było zrozumienie wyzwań, przed którymi stają dziś nastolatkowie, a także tego, jak doświadczają szkoły i czy te doświadczenia różnią się w zależności od płci” – powiedziała Kim Parker, dyrektorka ds. badań nad trendami społecznymi w Pew.

„Od jakiegoś czasu intensywnie zajmujemy się tematyką męskości i roli mężczyzn, a częścią tej dyskusji jest to, co dzieje się z chłopcami i dziewczętami”.

Badanie zostało przeprowadzone w dniach 18 września – 10 października na grupie 1 391 nastolatków w wieku od 13 do 17 lat.

Dane wykazały pewne różnice – na przykład dziewczęta częściej odczuwały presję, by dopasować się społecznie i dobrze wyglądać, podczas gdy chłopcy częściej deklarowali, że powinni być silni i dobrzy w sporcie. Jednak ich perspektywy w wielu kwestiach były podobne.

Zarówno dziewczęta, jak i chłopcy uznali za niezwykle ważne znalezienie w przyszłości satysfakcjonującej pracy, zarabianie pieniędzy oraz nawiązywanie i pielęgnowanie przyjaźni.

„Mamy skłonność do negatywnego stereotypowania nastolatków jako powierzchownych w swoich zainteresowaniach, a wyniki tego badania są doskonałym przypomnieniem, że traktują oni poważnie swoją edukację i myślą o swojej przyszłej karierze” – powiedziała psycholog dr Lisa Damour, autorka książki The Emotional Lives of Teenagers: Raising Connected, Capable, and Compassionate Adolescents. Nie brała ona udziału w badaniu.

Presja osiągania wysokich wyników

Zarówno nastoletni chłopcy, jak i dziewczęta zgłaszali, że odczuwają presję, by osiągać dobre oceny – wynika z danych.

A wśród tych, którzy nie postrzegali tego jako równo rozłożonego obciążenia, zarówno dziewczęta, jak i chłopcy uważali, że to dziewczęta osiągają lepsze wyniki w nauce i są bardziej faworyzowane przez nauczycieli – wykazał raport.

To, co nastolatkowie postrzegają, pokrywa się z istniejącymi danymi, które pokazują, że dziewczęta rzeczywiście mają średnio lepsze oceny niż chłopcy – powiedziała dr Lisa Damour.

Jednak oceny nie są grą o sumie stałej – sukces dziewcząt w szkole nie musi oznaczać, że chłopcy radzą sobie gorzej, zauważyła dr Annie Maheux, adiunkt psychologii i neuronauki na Uniwersytecie Karoliny Północnej w Chapel Hill oraz Winston Family Distinguished Fellow w Winston National Center on Technology Use, Brain and Psychological Development.

Maheux, która nie brała udziału w badaniu, zwróciła uwagę, że różnice w wynikach mogą świadczyć o tym, że system edukacji nie jest dostosowany do potrzeb chłopców tak dobrze, jak powinien.

„Szkoły są skonstruowane w taki sposób, że dzieci, które potrafią długo usiedzieć w miejscu i mają mniejszą impulsywność, osiągają lepsze wyniki. Wiemy, że wczesna adolescencja wiąże się z dużymi różnicami w rozwoju mózgu, a obszary odpowiedzialne za kontrolę impulsów i myślenie krytyczne rozwijają się u chłopców później niż u dziewcząt” – powiedziała Michelle Icard, edukatorka i prelegentka zajmująca się tematyką rodzicielstwa.

„Obecnie nauczanie jest dostosowane tylko do połowy uczniów – musimy poszerzyć nasze podejście do edukacji” – dodała Icard, która również nie brała udziału w raporcie.

Więcej aktywności oraz style nauczania uwzględniające praktyczne, angażujące metody mogą pomóc chłopcom osiągać lepsze wyniki w nauce – zasugerowała Icard, autorka książki Fourteen Talks by Age Fourteen: The Essential Conversations You Need to Have With Your Kids Before They Start High School.

Wsparcie w przyjaźniach

Jeśli chodzi o to, co nastolatkowie mówią o swoich przyjaźniach, są zarówno dobre, jak i złe wiadomości.

Według raportu Pew tylko 2% nastolatków stwierdziło, że nie ma żadnych przyjaciół. Choć idealnie byłoby, gdyby ta liczba wynosiła zero, jest ona niższa, niż można było się spodziewać, co jest pozytywnym sygnałem – powiedziała Michelle Icard.

Przyjaźnie odgrywają szczególnie ważną rolę w okresie dojrzewania, dodała.

„Nastolatkowie są w wieku, w którym rzadziej zwracają się o wsparcie do dorosłych. Naturalnie najpierw szukają pomocy u rówieśników, którzy mogą też pełnić rolę pośredników między nimi a dorosłymi” – powiedziała Icard. „Ale jeśli ktoś nie ma przyjaciela, który powie mu: ‘Hej, to problem, o którym powinieneś porozmawiać z dorosłym’, może to być niebezpieczne”.

Chociaż większość chłopców zgłosiła, że ma bliskiego przyjaciela, do którego mogą się zwrócić po wsparcie, ich odsetek był niższy (85%) niż wśród dziewcząt (95%), wynika z danych.

„Musimy pozbyć się mitu, że chłopcy nie tworzą bliskich relacji” – powiedziała dr Lisa Damour. Jednak jednocześnie dodała: „Musimy bardzo poważnie potraktować fakt, że wciąż uczymy chłopców, iż okazywanie wrażliwych emocji jest nieakceptowalne. Dopóki to robimy, będziemy mieć chłopców i dorosłych mężczyzn, którzy nie czerpią korzyści ze wsparcia społecznego, na jakie zasługują.”

Różne przejawy zdrowia psychicznego

Istniała wyraźna różnica w tym, jak nastoletni chłopcy i dziewczęta postrzegali swoje trudności. Zgodnie z danymi, obie grupy zgadzały się, że dziewczęta częściej doświadczają lęku i depresji, podczas gdy chłopcy częściej mierzą się z problemami takimi jak nadużywanie substancji, bójki i zakłócanie lekcji.

Jednak te wyniki nie oznaczają, że jedna grupa zmaga się wyłącznie z problemami zdrowia psychicznego, a druga jedynie z problemami behawioralnymi – zauważyła dr Lisa Damour.

„W kontekście zdrowia psychicznego powinniśmy uwzględnić fakt, że chłopcy częściej angażują się w bójki fizyczne” – powiedziała. „Jednym z dobrze ugruntowanych wniosków w pracy klinicznej jest to, że kiedy dziewczęta przeżywają trudności, są socjalizowane do tego, by zamykać się w sobie – stąd większa skłonność do lęku i depresji. Kiedy chłopcy są w kryzysie, częściej odreagowują swoje emocje na zewnątrz i wpadają w kłopoty”.

Choć działania dyscyplinarne mogą być uzasadnione w przypadku nadużywania substancji lub agresywnego zachowania, ważne jest, by kara była połączona ze zrozumieniem, że takie zachowanie wynika z cierpienia, które również wymaga uwagi – podkreśliła Damour.

„Gdy widzimy złość u nastoletniego chłopca, myślimy: ‘To nie depresja’, ale może nią być. Albo jeśli chłopak zachowuje się lekkomyślnie, możemy pomyśleć: ‘Ach, to po prostu ryzykant’” – dodała Michelle Icard. „Takie zachowanie często odzwierciedla poczucie odłączenia od innych ludzi. Dlatego nie zakładałabym, że chłopcy odczuwają mniej lęku i depresji”.