Dlaczego bracia Menendez zabili swoich rodziców?

Źródło: Getty Images

W dniu 20 sierpnia 1989 roku, José i Mary Louise „Kitty” Menendezowie zostali zastrzeleni w swoim domu w Beverly Hills. Prawie siedem lat, trzy procesy i wiele tysięcy godzin transmisji telewizyjnych później, ich synowie, Lyle i Erik Menendez, zostali uznani za winnych morderstwa rodziców i skazani na dożywocie bez możliwości zwolnienia warunkowego. Morderstwa Menendezów stały się jedną z najsłynniejszych spraw kryminalnych końca XX wieku, dzięki skutecznemu połączeniu dramatu rodzinnego, powiązań z Hollywood, dramatycznych zeznań i możliwości, jaką daje telewizja kablowa do przedstawienia pełnej relacji z tych wydarzeń. W toku postępowania sądowego nie było wątpliwości, że Lyle i Erik zabili swoich rodziców. A dlaczego to zrobili, to już inna historia.

Amerykański sen Joségo i Kitty

Rodzina Menendezów wydawała się idealnym przykładem amerykańskiego snu, przynajmniej według standardów z lat 80. José urodził się na Kubie, a jako nastolatek, po rewolucji kubańskiej w latach 50., wyemigrował do Stanów Zjednoczonych. Mieszkał na strychu w domu kuzyna, dopóki dzięki pływaniu nie uzyskał stypendium do college'u. Na studiach poznał starszą od siebie kilka lat Mary Louise Anderson - królową konkursów piękności, którą wszyscy nazywali Kitty. Pobrali się na początku lat 60. i przenieśli do Nowego Jorku, gdzie José uzyskał dyplom z księgowości na Queens College. Następnie, z pracy na zmywaku przeszedł do bycia młodym, odnoszącym sukcesy dyrektorem ds. rozrywki. Po kierowaniu amerykańską firmą Hertz, która wynajmowała samochody, José spędził początek lat 80. jako szef RCA Records, kiedy to brał udział w podpisywaniu kontraktów z takimi zespołami jak Duran Duran, The Eurythmics i Menudo. Rodzina Menendezów wraz z synami, Lylem i Erikiem przeprowadziła się z Princeton w stanie New Jersey do Los Angeles zaledwie kilka lat przed morderstwami, aby José mógł podjąć pracę w branży filmowej. Dom, w którym zginęli José i Kitty, znajdował się w jednej z najbardziej ekskluzywnych dzielnic Beverly Hills i w różnych okresach był wynajmowany przez Michaela Jacksona i Eltona Johna.

Bracia Menendez również zdawali się pasować do ideału Stanów Zjednoczonych epoki Reagana. Lyle był gwiazdą tenisa i wydawało się, że jego przeznaczeniem jest pójście śladami kariery biznesowej niczym ojciec, którego otwarcie uwielbiał. Erik okazał się grać w tenisa jeszcze lepiej i dzięki natrętnemu nagabywaniu ojca, został czołowym graczem w kraju, w ramach swojego przedziału wiekowego. W pewnym sensie, nie mieli innego wyboru, jak tylko odnieść sukces; José był znany jako surowy ojciec, który zaharowywał swoje dzieci zarówno w sporcie, jak i wszystkim innym.

„Wyglądało na to, że José był tak ambitny, że robił wszystko, co w jego mocy, aby uczynić Erika lepszym.” - powiedział w 1990 roku dziennikowi „Los Angeles Times” ich były trener drużyny pływackiej. „Ale był w tym tak bardzo apodyktyczny, że miało to odwrotny efekt. Erik miał tak mało pewności siebie, ponieważ niezależnie od tego co robił, nigdy nie był wystarczająco dobry.”

Po przeprowadzce do Kalifornii, Erik popadł w skrajność i wprowadził nastoletni bunt na inny poziom, biorąc udział w serii włamań w 1988 roku. Uniknął więzienia, ale z nakazu sądu uczęszczał na terapię psychologiczną u doktora Jerome’a Oziela. Lyle rozpoczął studia na Princeton University, ale został zawieszony na rok za plagiat, co też zapowiadało kłopoty w nadchodzących latach.

Makabryczne miejsce zbrodni

Morderstwo Menendezów było brutalne; 45-letni José i 47-letnia Kitty nie tyle zostali zabici, co niemal niemożliwi do zidentyfikowania po 15 seriach z dwóch 12. kalibrowych strzelb. Było to tak barbarzyńskie, iż policja uznała, że ​​zabójstwo było sprawką mafii, a dochodzenie na pierwszym jego etapie skupiło się na rywalach biznesowych i dyrektorze branży porno, który miał na pieńku z José. Bracia powiedzieli policji, że w noc morderstwa wyszli obejrzeć film, jednak musieli się zatrzymać i wrócić po dowód tożsamości Erika. To właśnie wtedy odkryli zmasakrowane ciała swoich rodziców i zadzwonili pod numer 911 - jak później opowiadali w wywiadach. Funkcjonariusze, którzy odpowiedzieli na wezwanie, przed wejściem na miejsce zbrodni znaleźli Erika, wówczas 18-letniego, łkającego na trawniku.

W miesiącach, które nastąpiły po zabójstwie, żaden z braci Menendez nie zachowywał się tak, jak powinien młody mężczyzna, który niedawno znalazł zwłoki obojga rodziców na scenie brutalnego, krwawego morderstwa. Zamiast tego, zachowywali się jak dwaj goście, którzy właśnie wygrali na loterii. W chwili śmierci, majątek José był wart 14 milionów dolarów, w ciągu sześciu miesięcy bracia wydali z niego około 700 000 dolarów. Lyle, który w chwili morderstwa miał 21 lat, kupił Rolexa, Porsche, mnóstwo ubrań i restaurację w Princeton, gdzie mieszkał przed morderstwem. Erik był bardziej praktyczny, zdecydował się na Jeepa Wranglera, osobistego trenera tenisa za 50 000 dolarów, a także zainwestował w warty 40 000 dolarów koncert rockowy, który nigdy się nie odbył. Obaj bracia wybrali się również na egzotyczne wakacje z myślą, że wkrótce dostaną jeszcze więcej pieniędzy. Ich ojciec miał także polisę ubezpieczeniową na życie na kwotę 5 milionów dolarów, choć względy techniczne uniemożliwiły im jej odebranie.

Taśmy z przyznaniem się do winy

Po morderstwie, doktor Oziel skontaktował się ze swoim byłym pacjentem Erikiem i ponownie rozpoczęli sesje terapeutyczne. Wkrótce, Erik przyznał się do zabicia swoich rodziców. Oziel zwierzył się z tego Judalon Smyth, z którą miał pozamałżeński romans, która ostatecznie odegrała dużą rolę w tej sprawie. Sesje terapeutyczne były kontynuowane i Ozielowi udało się nagrać na taśmie Erika i Lyle'a, którzy przyznali się do morderstwa rodziców. Erik powiedział, że zrobili to, aby „wybawić matkę z nieszczęścia”, natomiast Lyle dał jasno do zrozumienia, że ​​oboje byli zamieszani w zbrodnię. Związek Smyth i doktora był trudny – kobieta twierdziła, że ​​Oziel był kontrolujący i agresywny. Po tym, jak rzekomo ją zaatakował, Smyth skontaktowała się z policją w Beverly, aby ujawnić, że bracia Menendez przyznali się do morderstwa swoich rodziców. Miała nawet taśmę audio z zeznaniami.

Lyle został aresztowany 8 marca 1990 roku. Erik, który był w tym czasie w Izraelu na turnieju tenisowym, poleciał do Miami, a następnie do Los Angeles, gdzie 11 marca sam zgłosił się na policję. Ustalenie czy taśmy z zeznaniami objęte są tajemnicą lekarską i czy można je wykorzystać jako dowód w sądzie, zajęło pełne dwa lata, a pozwy i apelacje przechodziły tam i z powrotem między prokuraturą a prawnikami Menendezów. Ostatecznie Sąd Najwyższy Kalifornii orzekł, że dwie z trzech taśm kwalifikują się do wykorzystania w procesie, w tym jedna zawierająca przyznanie się Lyle'a do winy.

Sensacyjne rozprawy, które porwały naród

Lyle i Erik Menendezowie podczas rozprawy sądowej w Los Angeles w 1992 roku. Źródło: Getty Images

Rozprawy rozpoczęły się w 1993 roku (każdy z braci miał oddzielny skład ławy przysięgłych) i były transmitowane na stosunkowo nowej sieci kablowej „Court TV”, której celem było przekształcenie systemu prawnego w wydarzenie rozrywkowo-sportowe. W sieci transmitowano nie tylko procesy, ale także niekończące się godziny relacji przed i po każdym dniu rozpraw. Pomogło to podsycić narodową obsesję na punkcie sprawy, która składała się ze wszystkich elementów wielkiej opery mydlanej emitowanej w godzinach największej oglądalności: bogata rodzina rozdarta skandalem, dwóch przystojnych i tajemniczych młodych mężczyzn, potworna zbrodnia i obfitość psychodram.

 „Procesy Menendezów miały skutek, może dobry, może zły, ale pokazały, że nawet jeśli nie ma celebryty, ale okoliczności są wystarczająco dramatyczne, ludzie będą zachwyceni.” – powiedział „Rolling Stone” w 2017 roku Steve Brill, założyciel „Court TV”. „Od tego czasu odbyło się wiele takich rozpraw sądowych, ale tak naprawdę to właśnie ta, udowodniła, że ludzie będą zainteresowani oglądaniem dużych procesów”.

Na sali sądowej prokuratorzy argumentowali, że bracia Menendez chcieli przejąć spadek po rodzicach, jednak Lyle i Erik powiedzieli, że zabili w samoobronie. Wyjawili, że ojciec nie tylko miał wysokie oczekiwania i stosował przemoc emocjonalną, ale także, że José molestował ich przez lata - Lyle’a, kiedy ten miał 6-8 lat, Erika od 6 do 18 roku życia - a twierdzenie to wybrzmiało drastycznymi opisami, które zszokowały naród i podzieliły przyjaciół i rodziny. Prawniczka Erika, Leslie Abramson, która stała się gwiazdą podczas procesu i współpracowała z prawnikiem Lyle’a, Geraldem Chaleffem, argumentowała, że ​​oboje działali w samoobronie, po tym jak dorastali w brutalnym i traumatyzującym domu. Lyle, który złożył obrazowe zeznania na temat rzekomego zachowania ojca, powiedział również, że kilka dni przed morderstwem rozmawiał z José w sprawie napaści na tle seksualnym na Erika, a gniewną reakcję ojca odebrał jako groźbę śmierci. Obrona zaatakowała także Kitty, określając ją wrakiem kobiety zmagającej się z alkoholizmem i narkomanią; nazwali ją zrozpaczoną żoną i bezużyteczną matką, zdruzgotaną licznymi romansami Joségo.

Pierwsze rozprawy trwały sześć miesięcy i w obu przypadkach zawieszono ławę przysięgłych, która nie była w stanie dojść do porozumienia co do tego czy Lyle i Erik są winni morderstwa czy też działali w samoobronie. Z miejsca ogłoszono jednak, że staną przed sądem razem. Drugi proces odbył się w 1995 roku i był znacznie mniej sensacyjny, gdyż sędzia, Stanley Weisberg nie wpuścił kamer telewizyjnych na teren sądu. Sędzia orzekł również, że nie ma wystarczających dowodów na to, że José znęcał się nad swoimi synami, co miało kluczowe znaczenie dla twierdzenia obrony, że bracia zabili ze strachu. Wiele lat później, kuzynka braci Menendez powiedziała ABC News, że według niej Lyle mówi prawdę o wykorzystywaniu seksualnym, ponieważ opowiadał jej podobne rzeczy, gdy był dzieckiem. A niedawno piosenkarz z boysbandu „Menudo”, Roy Rosselló również oskarżył José o napaść na tle seksualnym. Co dziwne, Judalon Smyth zeznawała jako świadek obrony podczas drugiego procesu, upierając się, że doktor Oziel zmanipulował braci, aby przyznali się do winy. Wysiłek poszedł na marne, zarówno Lyle, jak i Erik zostali skazani, 21 marca 1996 roku, za dwa morderstwa pierwszego stopnia. W lipcu tego roku zostali skazani na dożywocie bez możliwości wcześniejszego zwolnienia, każdy z nich otrzymał dwa następujące po sobie dożywocia.

Bracia Menendez obecnie

Lyle i Erik trafili do oddzielnych więzień, jednak w 2018 roku spotkali się ponownie i pozwolono im odbywać kary w tym samym ośrodku w San Diego. Dziennikarz Robert Rand, który zajmuje się tą sprawą od 1989 roku, powiedział „A&E True Crime”, że bracia doradzają innym więźniom, którzy doświadczyli przemocy seksualnej, a Erik prowadzi wiele grup samopomocy. Lyle ma teraz 56 lat, a Erik 53.

Obaj bracia ożenili się w więzieniu z kobietami, które nie są osadzone. Erik poślubił swoją korespondencyjną przyjaciółkę, Tammi Saccoman, w 1999 roku. W 2005 roku napisała ona książkę o ich związku pod tytułem „They Said We’d Never Make It: My Life with Erik Menendez” [„Powiedzieli, że to nie przetrwa: Moje życie z Erikiem Menendezem”]. Lyle poślubił Annę Eriksson, byłą modelkę, która rozwiodła się z nim, gdy odkryła, że pisał do innych kobiet. W 2003 roku ożenił się ponownie, z Rebeccą Sneed, dziennikarką, która została prawniczką. W wywiadzie dla magazynu „People” z 2017 roku, Lyle powiedział, że on i Rebecca starają się codziennie rozmawiać przez telefon.

Nawet teraz, 35 lat po morderstwie, ta zbrodnia nadal intryguje i konsternuje. Sprawa odżyła w nowej erze fascynacji true crime, która jest silniejsza niż kiedykolwiek. Powstało wiele filmów, miniseriali i dokumentów o zbrodni, którą popełnili bracia, ale również przez lata, ta historia była zakrzywiana. Najnowszym projektem opowiadającym o morderstwie jest „Potwory: Historia Lyle'a i Erika Menendezów”, czyli druga część popularnego serialu Netflixa, który wcześniej opowiadał o Jeffrey’u Dahmerze. Nowy sezon pojawił się na platformie 19 września