Wojna na Ukrainie: Podejmowanie kroków w celu usunięcia psychicznych blizn w trakcie konfliktu

W oczach Dmytro wryty jest mrok - oczy żołnierza niedawno wróciły z frontu.

Po 15 miesiącach walk w regionie Donetsk, Dmytro mocno trzyma swoją żonę Tetianę za rękę w centrum regeneracji położonym na północno-wschodnim rejonie Ukrainie.

Podróżowała ona 600 mil (966 km) do tego niewinnego zbioru budynków w regionie Kharkiv po tym, jak Dmytro dostał tydzień wolnego.

W zeszłym roku około 2000 żołnierzy przybyło tutaj, aby zasięgnąć rady i psychoterapii. Organizatorzy przyznają, że to jest tylko odpoczynek, a nie rehabilitacja. Większość wraca na front.

Pracownicy centrum regeneracji powiedzieli, że Ukraina stara się utrzymywać swoich żołnierzy w wystarczająco dobrym stanie, aby “walczyli do końca”.

“Będziemy odczuwać konsekwencje do końca naszych dni”, powiedział Dmytro, kiedy do jego oczu napływały łzy.

Dmytro obiecał nie golić swojej brody do końca wojny. Jej długość odzwierciedla ponad 400 dni od kiedy Rosja zaatakowała.

Tetiana uważa, że jej mąż zmienił się nie tylko z wyglądu.

“Bardzo się zmienił”, powiedziała. “Udowodnił, że jest w stanie robić wiele rzeczy; chronić nas i stać w obronie Ukrainy. Pokazał, że potrafi wiele rzeczy”.

Rozmawialiśmy z Pavlo, który odpoczywa po byciu pilotem drona w ogrodach liściastych. Zmaga się ze snem.

“Czasami nie wiesz, o czym rozmawiać ze starymi przyjaciółmi, ponieważ stare zainteresowania się zmieniają”, powiedział. “Nie chcę opisywać im tego, co widziałem”.

“Nie interesują mnie już rzeczy, które ich interesują. Coś się zmieniło, nawet pękło”.

Rola Pavla oznacza, że jest celem i jest narażony na horrory, których większość nie musi oglądać.

Przez to znalazł się na psychologicznej ziemi niczyjej.

“Każdego dnia, kiedy jestem na froncie, chce iść do domu”, powiedział. “Ale kiedy wracam do domu, dostaję tego dziwnego uczucia, że chcę już wrócić do moich przyjaciół”.

“Bardzo dziwne uczucie, bycia nie na miejscu”.

Menedżerowie w centrum regeneracji sądzą, że rehabilitacja psychiczna Ukrainy po tej wojnie może zająć do 20 lat.

Yana Ukrayinska, z krajowego ministerstwa zdrowia, stara się wyprzedzić takie prognozy, planując zapewnić wsparcie w zakresie zdrowia psychicznego “co drugiemu obywatelowi”.

“Przygotowujemy nasz system do zapewnienia jakości psychologicznej pomocy dla około 15 milionów ludzi”, powiedziała nam. “Mamy nadzieje, że nie będzie ona potrzebna, lecz jesteśmy przekonani, że powinniśmy być gotowi”.

Po tym wszystkim Rosyjska inwazja, która wpływa na każdego obywatela Ukrainy. Miliony ludzi zostało zmuszonych do opuszczenia swoich domów i bycia rozdzielonymi z ich ukochanymi, doznające przemocy i tracąc cały dobytek.

Eksperci mówią, że najczęstszą chorobą psychiczną jest stres i lęk, lecz uważa się, że zespół stresu pourazowego (PTSD) będzie mocno rządził w nadchodzących latach.

Pierwsza dama Ukrainy, Olena Zaleńska, niedawno wprowadziła ogólnonarodowy program pomocy mentalnej, lecz wciąż brakuje terapeutów. Dlatego rząd naciska na dbanie o siebie.

Dla sześcioosobowej klasy w Charkowie oznacza to terapię ciała. Biorą udział w sesji, podczas której siedzą i dzielą się uczuciami, a następnie badają dotyk i ruch ze sobą nawzajem.

Inna przychodzi tutaj, żeby zadbać o własne zdrowie psychiczne i żeby pomóc innym, jako terapeuta.

“Jest to dla mnie bardzo ważne, żeby pozostać w formie, żeby posiadać zasoby, które mogę dać innym”, powiedziała.

Inna widzi, jak ludzie w jej mieście się zmienili od rozpoczęcia wojny.

“Dzisiaj ludzie żyją bardziej chwilą, nie przekładają życia na przyszłość i to są dobre zmiany, moim zdaniem.”

“Ale jest też mnóstwo traumatycznych przeżyć, PTSD i depresja, które wymagają pomocy psychoterapeuty.”

Przypomnienie, że ciężar tego konfliktu nie ogranicza się do okopów. Ludzie są związani z wojną na niezliczone sposoby, niezależnie od ich lokalizacji.