Budapeszt zabytki warte zobaczenia

Zdjęcie: pochodzące z mediów społecznościowych

Węgierskie Muzeum Narodowe
Węgierskie Muzeum Narodowe w Budapeszcie to najstarsze i jedno z najważniejszych muzeów na Węgrzech, założone w 1802 roku z inicjatywy hrabiego Ferenca Széchényiego. Znajduje się w neoklasycystycznym budynku zaprojektowanym przez Mihály'ego Pollacka, który został ukończony w 1847 roku. Muzeum pełni kluczową rolę w zachowaniu dziedzictwa narodowego Węgier, prezentując kolekcje związane z historią, kulturą i sztuką kraju. Wśród eksponatów znajdują się m.in. korony królewskie, dokumenty historyczne oraz artefakty archeologiczne, w tym znaleziska z czasów rzymskich. Szczególne miejsce w zbiorach zajmują pamiątki związane z rewolucją węgierską z 1848 roku, która była symbolem walki o niepodległość. Muzeum posiada także bogatą kolekcję sztuki sakralnej oraz numizmatykę, a jego zasoby liczą setki tysięcy obiektów. Wspaniałe schody prowadzące do budynku i otaczający go park to również popularne miejsce spotkań mieszkańców Budapesztu. Wnętrza muzeum, z monumentalnymi kolumnami i zdobionymi salami, są równie imponujące jak same eksponaty. Placówka organizuje także liczne wystawy czasowe, które przyciągają zarówno turystów, jak i miłośników sztuki i historii.
 

Zdjęcie: pochodzące z mediów społecznościowych

Łaźnie lecznicze
Budapeszt, nazywany „stolicą spa Europy”, słynie z obfitości naturalnych źródeł termalnych i leczniczych, wykorzystywanych już od czasów starożytnych Rzymian. W mieście znajduje się ponad 100 źródeł, dostarczających codziennie miliony litrów wód bogatych w minerały, takie jak wapń, magnez czy siarczany. Najsłynniejszym kompleksem jest Łaźnia Széchenyi, mieszcząca się w Parku Miejskim, która oferuje baseny zewnętrzne i wewnętrzne o różnorodnych temperaturach. Innym wyjątkowym miejscem jest Łaźnia Gellért, zachwycająca secesyjną architekturą i leczniczymi właściwościami wód. Wody termalne Budapesztu pomagają w leczeniu chorób stawów, reumatyzmu, problemów skórnych oraz dolegliwości układu krążenia. Historyczne łaźnie tureckie, takie jak Rudas czy Király, sięgające czasów osmańskiego panowania, oferują unikalną atmosferę i wyjątkowe doznania. Wizyta w termach to także część lokalnej tradycji, łączącej relaks z towarzyską atmosferą. Dla osób szukających nietypowych atrakcji niektóre łaźnie, takie jak Széchenyi, organizują wieczorne imprezy w basenach z muzyką i grą świateł. Kompleksy termalne często rozszerzają swoją ofertę o sauny, masaże i strefy wellness, czyniąc z nich idealne miejsce do regeneracji ciała i umysłu. Budapesztańskie kąpieliska to połączenie historii, architektury i korzyści zdrowotnych, które przyciąga zarówno mieszkańców, jak i turystów z całego świata.


Zdjęcie: pochodzące z mediów społecznościowych

Plac bohaterów
Plac Bohaterów (Hősök tere) w Budapeszcie to jedno z najbardziej rozpoznawalnych miejsc w węgierskiej stolicy, pełne historycznego i symbolicznego znaczenia. Znajduje się na końcu alei Andrássyego, stanowiąc jej monumentalne zwieńczenie. Centralnym punktem placu jest Pomnik Tysiąclecia, wzniesiony w 1896 roku dla uczczenia tysiąclecia przybycia Madziarów na Nizinę Panońską. Na szczycie wysokiej kolumny stoi posąg Archanioła Gabriela trzymającego Koronę Świętego Stefana, symbol narodowej suwerenności Węgier. Wokół kolumny rozmieszczono posągi węgierskich wodzów, w tym legendarnego Árpáda, który przewodził plemionom Madziarów. Po bokach placu znajdują się półkoliste kolumnady z figurami królów, książąt i innych ważnych postaci z historii Węgier. Plac otaczają dwa znaczące budynki: Muzeum Sztuk Pięknych oraz Pałac Ekspozycji (Műcsarnok), które przyciągają miłośników sztuki. W 1989 roku Plac Bohaterów stał się symbolem przemian politycznych, gdy odbyła się tam ceremonia upamiętniająca wycofanie wojsk radzieckich z Węgier. To miejsce łączy w sobie znaczenie historyczne, kulturalne i turystyczne, będąc punktem obowiązkowym podczas zwiedzania Budapesztu. Wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO, Plac Bohaterów pozostaje świadectwem burzliwej, lecz bogatej historii Węgier.


Zdjęcie: iStock

Wzgórze Zamkowe
Wzgórze Zamkowe w Budapeszcie to jedno z najbardziej malowniczych i historycznie istotnych miejsc w węgierskiej stolicy, wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Na jego szczycie wznosi się imponujący Zamek Królewski, który przez wieki był siedzibą węgierskich władców. Początki zamku sięgają XIII wieku, kiedy to wzniesiono go jako fortecę obronną po inwazji mongolskiej. W późniejszych wiekach zamek był wielokrotnie rozbudowywany, szczególnie za panowania Ludwika Wielkiego oraz w czasach monarchii Habsburgów. W czasie II wojny światowej budowla została poważnie uszkodzona, ale późniejsze renowacje przywróciły jej dawny blask. Obecnie w zamku mieszczą się Muzeum Historii Budapesztu, Galeria Narodowa oraz Biblioteka Narodowa Széchényiego, które przyciągają miłośników kultury i sztuki. Wzgórze Zamkowe to także malownicze uliczki i zabytkowe kamienice, które tworzą niepowtarzalny klimat. Z jego szczytu rozciąga się zapierający dech w piersiach widok na Dunaj, Most Łańcuchowy i peszteńską część miasta. Wzgórze jest łatwo dostępne dzięki kolejce linowej, która sama w sobie stanowi atrakcję turystyczną. To miejsce, gdzie historia, architektura i naturalne piękno harmonijnie się przenikają, czyniąc je obowiązkowym punktem wizyty w Budapeszcie.


Zdjęcie: pochodzące z mediów społecznościowych

Kościół Macieja
Kościół Macieja w Budapeszcie, oficjalnie nazywany Kościołem Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, jest jednym z najważniejszych zabytków historycznych i architektonicznych Węgier. Położony na Wzgórzu Zamkowym, w pobliżu Baszty Rybackiej, stanowi niezwykle malowniczy element panoramy miasta. Świątynia została zbudowana w XIII wieku w stylu gotyckim, choć jej obecny wygląd to efekt licznych przebudów, zwłaszcza w XIX wieku pod kierunkiem Frigyesa Schuleka. Nazwa kościoła pochodzi od króla Macieja Korwina, który dwukrotnie brał w nim ślub, a jego herb zdobi jedną z wież. Charakterystycznym elementem świątyni jest barwnie zdobiony dach pokryty ceramicznymi płytkami Zsolnay, które tworzą geometryczne wzory. Wnętrze kościoła zachwyca bogatymi polichromiami i witrażami, które oddają atmosferę gotyckiego sacrum. Kościół pełnił różne funkcje w historii, m.in. jako meczet w czasach tureckiej okupacji. To właśnie w nim koronowani byli węgierscy władcy, co czyni go symbolem państwowości i wiary Węgier. Dziś kościół jest popularnym miejscem turystycznym i koncertowym, a także ważnym punktem pielgrzymkowym. Jego niepowtarzalne piękno i historyczne znaczenie, przyciąga wielu turystów z całego świata. 


Zdjęcie: pochodzące z mediów społecznościowych

Parlament
Kolejną budowlą znajdującą się na liście światowego dziedzictwa UNESCO jest   Parlament w Budapeszcie, znany jako Országház. To jeden z najbardziej rozpoznawalnych symboli Węgier i jeden z największych gmachów parlamentarnych na świecie. Położony nad brzegiem Dunaju, budynek imponuje swoją neogotycką architekturą, wzbogaconą elementami baroku i renesansu. Został zaprojektowany przez architekta Imre Steindla i ukończony w 1904 roku, upamiętniając tysiąclecie istnienia państwa węgierskiego. Budynek ma 268 metrów długości, 123 metry szerokości, a jego centralna kopuła wznosi się na wysokość 96 metrów, symbolizując rok przybycia Madziarów na Nizinę Panońską. Parlament mieści 691 pomieszczeń, liczne sale obrad i imponujące klatki schodowe, które podkreślają monumentalny charakter budowli. Wewnątrz przechowywane są najważniejsze symbole narodowe, w tym Korona Świętego Stefana i królewskie insygnia. Podświetlany nocą, gmach zachwyca swoim majestatem, odbijając się w wodach Dunaju. Jest on nie tylko siedzibą Zgromadzenia Narodowego, ale również popularnym miejscem turystycznym, które przyciąga setki tysięcy odwiedzających rocznie. To arcydzieło architektury i historii jest dumą narodową Węgier i zdecydowanie warto zobaczyć je na własne oczy.


Zdjęcie: pochodzące z mediów społecznościowych

Rejs statkiem
Ciekawą atrakcją związaną z Budapesztem jest wyjątkowy i malowniczy rejs statkiem po Dunaju. Dunaj to druga najdłuższa rzeka w Europie. Rejs trwa od jednej do dwóch godzin i jest niezapomnianym doświadczeniem. Ceny atrakcji różnią się w zależności od firmy, natomiast często napotkać się można na bilety oferujące open bar dla gości, co stanowi dodatkową rozrywkę. To idealna okazja do zobaczenia znanych atrakcji Budapesztu, które z perspektywy rzeki prezentują się zupełnie inaczej.


Zdjęcie: pochodzące z mediów społecznościowych

Hala targowa
Hala targowa Nagy Vásárcsarnok, znana również jako Centralna Hala Targowa, to jedna z najważniejszych atrakcji turystycznych Budapesztu i największy targ w mieście. Zlokalizowana na początku ulicy Váci, powstała w 1897 roku według projektu architekta Samu Pecz. Jej charakterystyczny wygląd wyróżnia się neogotycką architekturą oraz dachem ozdobionym kolorowymi płytkami ceramicznymi Zsolnay. Hala pełni funkcję handlową, oferując szeroki wybór świeżych produktów, takich jak owoce, warzywa, mięso, sery i przyprawy. Jest to również idealne miejsce, aby spróbować lokalnych specjałów, takich jak papryka w różnych formach, węgierskie wina, langosze czy salami Pick. Wewnątrz znajdują się liczne stoiska z pamiątkami, co czyni halę popularnym miejscem wśród turystów. Na piętrze znajdują się restauracje i bary, gdzie można skosztować tradycyjnych węgierskich dań w autentycznej atmosferze. Hala tętni życiem od rana do wieczora, będąc miejscem spotkań zarówno mieszkańców, jak i odwiedzających. Jest to nie tylko centrum handlu, ale także kultury i tradycji, odzwierciedlające codzienne życie w Budapeszcie.


Zdjęcie: pochodzące z mediów społecznościowych

Jedzenie
Kuchnia węgierska jest znana na całym świecie ze swojego bogactwa smaków, wyrazistości i intensywności przypraw. Jej podstawowym wyróżnikiem jest częste użycie papryki w różnych formach – świeżej, suszonej oraz mielonej – która nadaje potrawom charakterystyczną ostrość i głębię. Jednym z najbardziej rozpoznawalnych dań jest gulasz (gulyás), będący połączeniem mięsa, warzyw i ziemniaków gotowanych w aromatycznym wywarze z dużą ilością papryki. Innym popularnym daniem jest leczo (lecsó), które składa się z duszonych warzyw, takich jak papryka, pomidory i cebula, często wzbogacanych kiełbasą. Podstawą wielu potraw jest także wieprzowina, wołowina i drób, a jedną z ulubionych przekąsek są langosze – smażone placki drożdżowe podawane z różnymi dodatkami, np. śmietaną, serem czy czosnkiem. Kuchnia węgierska słynie również z dań mącznych, takich jak pierogi na słodko i słono, oraz zupy, w tym halászlé – pikantnej zupy rybnej z papryką. W deserach dominują intensywne smaki orzechów, maku i owoców, a najbardziej znanym ciastem jest tort Dobosza z warstwami biszkoptu, kremu czekoladowego i karmelu. Węgry w swojej kuchni posiadają również słodkie przekąski takie jak kurtoszkalacz, czyli zawijane ciasto na drewnianych palach, pieczone w piecu i obsypane dodatkami takimi jak cukier, orzechy lub wiórki kokosowe. Innym deserem jest gesztenyepüré, czyli puree z jadalnych kasztanów podawane z bitą śmietaną. Charakterystyczną cechą kuchni węgierskiej jest stosowanie smalcu jako tłuszczu do smażenia, co podkreśla tradycyjny, rustykalny charakter dań. Przewodnią nutą smakową w tej kuchni jest połączenie słodkiego i pikantnego, które często przełamuje kwaśność dodatków takich jak śmietana czy ocet. Kiszonki, takie jak ogórki czy kapusta, są również ważnym elementem uzupełniającym smak głównych dań. Węgrzy chętnie korzystają z ziół, takich jak majeranek, kminek czy czosnek, które wzbogacają smak potraw. Kuchnia ta jest jednocześnie treściwa i pełna energii, co wynika z chłopskiego dziedzictwa Węgier. Dania serwowane są często z chlebem, który towarzyszy niemal każdemu posiłkowi. Wśród napojów wyróżniają się wina, zwłaszcza tokaj – znane na całym świecie słodkie wino deserowe. Węgierska kuchnia jest kulinarnym odzwierciedleniem historii tego kraju, łącząc wpływy tureckie, austriackie i bałkańskie. Mimo tradycyjnych korzeni kuchnia węgierska ewoluuje, zyskując coraz więcej elementów nowoczesnych i międzynarodowych. Dzięki różnorodności i bogactwu smaków stała się jednym z kulinarnych symboli Europy Środkowej, przyciągając miłośników jedzenia z całego świata.


Zdjęcie: pochodzące z mediów społecznościowych

Transport
Budapeszt posiada gęstą linię połączeń dzięki czemu dostać się można w każde miejsce za pomocą tramwaju lub autobusu. Dodatkowo Polskie Koleje Państwowe wprowadziły bezpośrednie połączenie do stolicy Węgier z Warszawy i Katowic. 

Skąd wzięła się nazwa miasta?
Nazwa miasta Budapeszt pochodzi z połączenia dwóch dawnych miast: Budy i Pesztu, które znajdowały się po przeciwnych stronach Dunaju. Buda była historycznym centrum administracyjnym i królewskim, zlokalizowanym na wzgórzach po zachodniej stronie rzeki. Z kolei Peszt, położony na równinie po stronie wschodniej, pełnił funkcję ośrodka handlowego i przemysłowego. Pierwsze wzmianki o tych osadach sięgają czasów rzymskich, kiedy to na terenach Budy znajdowało się miasto Aquincum. Po wiekach rozwoju, w 1873 roku nastąpiło oficjalne połączenie Budy, Pesztu i pobliskiego Óbudy w jedno miasto o nazwie Budapeszt. Nazwa ta jest symbolicznym odzwierciedleniem jedności geograficznej i kulturowej tych regionów. Słowo "Buda" może wywodzić się od imienia legendarnego wodza Bleda (brata Attyli), chociaż istnieją inne teorie etymologiczne. Z kolei "Peszt" pochodzi najprawdopodobniej od słowiańskiego słowa oznaczającego piec lub piekło, nawiązując do gorących źródeł i jaskiń termalnych w okolicy. Połączenie miast było kluczowym momentem w historii Węgier, symbolizującym nowoczesność i rozwój. Dziś nazwa Budapeszt jest znana na całym świecie, kojarząc się z historią, kulturą i pięknem węgierskiej stolicy.