Dziesięć typowych oszustw związanych z podróżami - czyli jak ich unikać

(zdjęcie Washington Post autorstwa Billa O'Leary'ego) 

Wiosną tego roku obserwowałem jak młody, uroczysty mężczyzna, przebrany za buddyjskiego mnicha podchodzi do turysty w National Mall.  

Dalej pokazuje mu petycję dotyczącą budowy świątyni i wkłada mu na nadgarstek bransoletkę z paciorków modlitewnych. Przyjezdny zaczął wyjmować pieniądze z portfela, w momencie zainterweniowałem i powiedziałem prawdę: dał się Pan nabrać na oszustwo.  

Kiedy przebywamy w obrębie własnego terenu naciągacze są tak ewidentni jak tak zwany nigeryjski książę, który proponuje tobie część swojego dziedzictwa. Ale na obcej ziemi jesteśmy bardziej podatni na wszelkiego rodzaju oszustwa. Pewnie nie znamy lokalnych zwyczajów, nie chcemy nikogo urazić, ewentualnie to nasze zmęczenie spowodowane zmianą strefy czasowej przytępia nasz instynkt samozachowawczy.  

To jest powszechny, globalny problem, szczególnie w miastach, gdzie ludzie tłoczą się i tracą swoją czujność. Podsumowała Michelle Bernier- Toth Dyrektor Departamentu Stanu działająca na rzecz obywateli z innych krajów. Na ogół ludzie nie zgłaszają tego na policję ani do nas, ponieważ jest im głupio i czują się zażenowani.  

Bernier- Toth za sprawą tego, że zamieszkiwała kontynent afrykański oraz Bliski Wschód, może łatwo wejść w skórę ofiar oszustw. Była jedną z nich - dwukrotnie oszukana.  

W Johannesburgu, kiedy wypłacała pieniądze z bankomatu, gdy pewien mężczyzna zapytał czy nie potrzebuje pomocy i błyskawicznie wyrwał kartę  omijając jej przyjaciółkę, która pełniła rolę obserwatora. Za drugim razem w Stambule, gdy płaciła w taksówce,  kierowca wręczył jej walutę, która wyszła już z użycia jako resztę.  

Byłam wkurzona – powiedziała, oszustwa są stare jak świat.  

To prawda, że oszustwa mają miejsce na całym świecie, mogą zdarzyć się każdemu turyście. Aby zmniejszyć ryzyko stawania się potencjalną ofiarą pozbawionych skrupułów typów, Bernier- Toth wygłosiła następującą radę.  Bądź uprzejmy, a zarazem ostrożny, zaufaj, ale sprawdzaj, po prostu powiedz - nie, dziękuję.  

A także sprawdź kluczowe informacje dotyczące poszczególnych krajów, by zapoznać się  z alertami dotyczącymi twojego miejsca przeznaczenia.  

W przypadku, gdy miejscem docelowym są Indie, Departament ostrzega: centralne lotniska, dworce kolejowe, popularne restauracje i obiekty turystyczne są stale wykorzystywane przez oszustów, żerujących na gościach, skutecznie odwracając ich uwagę.  

Aby pomóc dostrzec ci mistyfikacje, zebraliśmy 10 najpopularniejszych sztuczek na całym świecie i oferujemy wskazówki jak się przed nimi uchronić. 

Również skontaktowaliśmy się z Departamentem Stanu i firmą Global Rescue, która pomaga pozostającym w niebezpieczeństwie turystom w celu sprawdzenia miejsc docelowych, w których często dochodzi do tego rodzaju oszustw. Trzeba pamiętać, że matactwa należą do nie tak surowej strony spektrum przestępczości, a ich sprawcy w znacznym stopniu próbują ukraść lub wyciągać pieniądze. Nade wszystko nie są one powiązane z przemocą, jednak mogą pozostawić u ciebie ciemny siniak z wakacji na twoim ego. 

Skorumpowani taksówkarze  

Przekręt: Taksówkarz (lub kierowca tuk tuka) twierdzi, że taryfikator jest zepsuty i podaje znacznie zawyżoną cenę. Dalej taksówkarz informuje cię, że twoje miejsce przeznaczenia – hotel, muzeum, świątynia czy herbaciarnia jest przepełniona ludźmi lub zamknięta i wtedy zabiera cię do zaprzyjaźnionego miejsca noclegowego i innych atrakcji.  

Nalicza wyższą opłatę plus łapówkę. Kierowca wybiera zawiłą trasę, tym samym podnosząc stawkę. 

Jak tego uniknąć 

Nigdy nie zamawiaj taksówki z ulicy. Wybierz sprawdzoną firmę ze swoją marką i zamów za pośrednictwem oficjalnej bazy taksówkarzy. Poznaj ogólny koszt przejazdu lub skonsultuj się z hotelowym pracownikiem lub użyj kalkulatora taryf dostępnego w internecie po czym potwierdź, że licznik działa. Zapoznaj się wcześniej z adresem, godzinami otwarcia twojego miejsca docelowego. W przypadku, gdy kierowca będzie próbował cię zabrać cię gdzie indziej, reaguj, stanowczo podaj lokalizację albo zakończ podróż. Korzystaj z aplikacji map Google, by kierowca wykonując kurs był uczciwy.  

Innym rozwiązaniem jest skorzystanie z usług transportowych typu Uber lub Lyft.  

Bonus: Żadne pieniądze nie przechodzą z rąk do rąk, eliminując dalsze szwindle. Aktywuj funkcję: Śledź mój przejazd (Uber), lub Udostępnij mój przejazd (Lyft), po to by znajomi mogli znać twoje miejsce pobytu.  

Przykładowe miejsca docelowe: Egipt, Turcja, Meksyk, Tajlandia, Indie, Kolumbia, Ekwador, Argentyna, Serbia. 

Fałszywa awaria 

Przekręt: Jeden z uczestników ruchu drogowego oblewa cię płynem, przyprawą lub sztucznymi odchodami ptaków. Kiedy oglądasz plamę, pomocnik będący kieszonkowcem okrada cię. Oblewający cieczą może również spróbować pomóc oczyszczać zaplamione miejsce, wszystko to składa się na taktykę, która ma na celu odwrócić twoją uwagę. Kolejną zasadzką, w którą wpadają turyści to sytuacja upadku starszej osoby, zaczepiająca cię kobieta z dzieckiem lub kotem lub ktoś celowo upuszczający portfel, aby potem oskarżyć cię o schowanie zawartości do twojej kieszeni po jego upadku.  

W podobny sposób ktoś jadący na skuterze lub w samochodzie z rozmysłem wjeżdża  w twój pojazd, by potem wyjaśnić incydent żądając gotówki.  

Jak tego uniknąć  

Zabezpiecz wszystkie twoje kosztowności zanim wyruszysz gdzieś na cały dzień. Na przykład przechowuj portfele w zamykanych na suwak torebkach wytrzymałych w sytuacji próby jej przecięcia lub w ukrytych przegródkach, to rodzaj strategii, która pozwoli zapobiec działalności złodziejskich, lepkich rąk. 

Ignoruj swoje odruchy dobrego Samarytanina i nie zabieraj żadnych cennych przedmiotów dla ludzi z ulicy.  

W jeszcze innym rozwoju wydarzeń – wypadku samochodowym - poczekaj na przyjazd policji, przy założeniu, że możesz zaufać organom ścigania. Jeśli przebywasz w kraju,  

w którym panują skorumpowane służby, w tym celu skontaktuj się z Ambasadą USA, by tam uzyskać pomoc. 

Przykładowe miejsca docelowe: Rzym, Stambuł, Indie, Paryż, Buenos Aires, Rio de Janeiro, Egipt, Chile, Ghana.  

Darmowe prezenty 

Przekręt: Mężczyzna przebrany w strój mnicha buddyjskiego zakłada ci bransoletkę na nadgarstek. Nieznajomy rozdaje gałązki rozmarynu. Kobieta oferuje kwiaty lub hennę. Niepełnosprawny wręcza ci paczkę chusteczek. Myślisz, że wystarczy słowo podziękowania? Nie. Tak zwany dawca prezentu pragnie pieniędzy. Gdy się nie zgadzasz, ta osoba robi scenę. W ramach innego i wypróbowanego sposobu osoba znajduje na ziemi pierścionek i pyta czy nie jest twój. Odpowiadasz, że nie i wtedy ona tak ci to daje i naciąga cię na pieniądze. 

Jak tego uniknąć 

Przenigdy nie przyjmuj niechcianych prezentów. Po prostu nawet nie patrz na ten przedmiot, bo możesz wówczas znaleźć się z bransoletką przyjaźni owiniętą wokół nadgarstka. Zwróć przedmiot i odejdź.  

Przykładowe miejsca docelowe: Tajlandia, Birma, Nepal, Paryż, Kair, Rzym, Kuala Lumpur, Barcelona.  

Uszkodzone dobra 

Przekręt: Wypożyczasz motocykl, samochód lub skuter wodny i jesteś oskarżony  

o uszkodzenie pojazdu. Firma trudniąca się wynajmem żąda pieniędzy za naprawę. Bądź świadomy, choć szkody mogą być realne, a ty nie jesteś winien. 

Pracownik mógł cię śledzić, dokonać zniszczenia poza zasięgiem twojego wzroku.  

Jak tego uniknąć 

Korzystaj z wynajmu w renomowanej firmie. Zrób zdjęcia pojazdu, przed opuszczeniem miejsca i nie spuszczaj z oka z wynajmowanego pojazdu. W przypadku nasilenia sporu, skontaktuj się z policją lub ambasadą.  

Przykładowe miejsca docelowe: Tajlandia, Wietnam, Filipiny, Grecja, Bahamy, Włochy, Meksyk. 

Fałszywa waluta  

Przekręt: W kantorze są oferowane fałszywe pieniądze lub nieaktualne banknoty… 

Taksówkarz, restauracja lub sprzedawca twierdzi, że zapłaciłeś fałszywymi pieniędzmi, podmieniając prawdziwe na fałszywe. Albo dostajesz resztę (nie tak) śmieszną  w zamian.  

Jak tego uniknąć 

Zapoznaj się dokładnie z walutą i wymieniaj pieniądze za pośrednictwem takich legalnych źródeł jak w banku czy hotelu.   

Zawsze sprawdzaj kwotę waluty na paragonie na wypadek, gdyby pracownik zachachmęcił inne rachunki. Płać mniejszymi nominałami i nigdy nie spiesz się z wykonywaną transakcją: odliczaj pieniądze oraz dwukrotnie sprawdź wydawaną resztę. By całkowicie unikać wymiany pieniędzy, w tym celu korzystaj z przedpłaconych kart walutowych lub bankomatów. W tym drugim wypadku skontroluj urządzenie pod kątem skanujących automatów, które wykradają twoje hasło oraz użyj znajomego do jako ochroniarza podczas wypłaty.  

Przykładowe miejsca docelowe: Kolumbia, Wietnam, Chiny, Turcja, Egipt, Argentyna. 

Podejrzane zaproszenia i petycje  

Przekręt: Tutejszy mieszkaniec chce przećwiczyć język angielski lub potrzebuje twojej pomocy w napisaniu listu po angielsku. Dana osoba zabiera cię do sklepu, w którym pracownik namawia cię na kupno czegoś… Obca dla ciebie osoba zaprasza cię do herbaciarni, restauracji czy baru. Na koniec posiłku lub po wypitym napoju kelner przynosi słony rachunek i nalega, żebyś go zapłacił. Osoba niepełnosprawna lub pracownik charytatywny prosi o podpisanie petycji i przekazanie pieniędzy na szczytne cele, jego wspólnik może ukraść twój portfel w czasie wymiany zdań. Fałszywy organizator wycieczek oferuje wycieczkę lub safari, które nigdy nie dochodzą do skutku.  

Jak tego uniknąć 

Nigdy nie przyjmuj zaproszeń od nieznajomych, nie wykonuj usług tłumaczeniowych ani nie nawiązuj kontaktu z nieznajomymi z notesem.  Wybieraj tylko certyfikowane biura podróży.  

Przykładowe miejsca docelowe: Chiny, Tajlandia, Turcja, Hiszpania, Malezja, Indie, Tanzania.  

Wprowadzające w błąd informacje  

Przekręt: Kierowca daje ci znak, żebyś się zatrzymał, utrzymując, że masz problem z samochodem. Stosujesz się do tego i zostajesz okradziony.  

Taksówkarz lub pieszy kieruje cię do kasy sprzedającej fałszywe bilety na pociąg lub autobus. Jego przyjaciel prowadzi nielegalne stanowisko.  

Osoba podająca się za pracownika hotelowego dzwoni do twojego pokoju, przekazując informację, że recepcja ma problem z twoją kartą kredytową i potrzebuje ponownie twoich 

numerów…Naciągacz podszywający za tajnego funkcjonariusza policji wystawia ci grzywnę za fikcyjne, drobne wykroczenia.   

Jak tego uniknąć 

Nie zatrzymuj się, chyba, że usłyszysz hałas lub zauważysz zapalone światło awaryjne. Jeśli musisz zrobić postój, poszukaj strefy handlowej zapełnionej samochodami i ludźmi. Zapoznaj się z dokładną lokalizacją kasy biletowej i nie daj sobie wmówić, że jest inaczej. Poproś o padanie danych uwierzytelniających policjanta jako funkcjonariusza. Przykładowe miejsca docelowe: Indie, Sycylia, Kostaryka, Meksyk, Republika Południowej Afryki, Meksyk, Kolumbia, Wielka Brytania.  

Gra z użyciem sprawności rąk  

Przekręt: Mistrz gier „bawi się w chowanego” z trzema kubkami i piłeczką. 

Biorący udział gracze obstawiają miejsce okrągłego obiektu.  

Współpracownicy zachowują się jako turyści odgadujący, a lider pozwala wygrać kilku autentycznie biorącym udział osobom. W ostateczności oszust usuwa piłkę i płaci graczom z fałszywymi pieniędzmi. W tłumie zaś grasują kieszonkowcy.  

Jak tego uniknąć 

Nie zatrzymuj się, by oglądać, a tym bardziej grać.  

Przykładowe miejsca docelowe: Paryż, Barcelona, Kopenhaga, Wiedeń, Teheran, Mediolan. 

Zamiana przedmiotów i podróbki  

Przekręt: Sprzedawca prezentuje ci przedmiot z najwyższej półki jak skórzana torebka czy portfel, a ty zgadzasz się na kupno w rozsądnej cenie. Po zapłaceniu sprzedający zastępuje przedmiot podróbką. Tutaj jest jeszcze jedna możliwość: 

Produkt od początku jest podróbką. Antyk z bogatą historią powstał wczoraj. Albo cenny klejnot okazuje się bezwartościowy.  

Jak tego uniknąć 

Nie kupuj modnych akcesoriów, a tym bardziej antyków u ulicznych sprzedawców i podejrzanych sklepików. Nabywaj tego typu towary wyłącznie w renomowanych domach towarowych i sklepach, które mogą przedstawić dokumenty potwierdzające autentyczność.  

Przykładowe miejsca docelowe: Chiny, Włochy, Turcja, Paryż.  

(Nie) taki pomocny nieznajomy  

Przekręt: Nieznajomy podchodzi do pary lub rodziny i zgłaszając się na ochotnika, by zrobić zdjęcie grupowe. Oddajesz aparat lub smartfon, a obca osoba z nim ucieka… Tutejszy pyta, czy potrzebujesz pomocy przy bankomacie i gdy trzymasz kartę bankomatową to okrada cię, gdy mu odpowiadasz.  

Jak tego uniknąć  

Nigdy nie powierzaj nieznajomemu swojego aparatu lub telefonu.  Użyj kija do selfie. Poproś swoich znajomych lub członków rodziny, aby stali na straży przy korzystaniu z bankomatu, szczególnie gdy wykonujesz transakcję.  

Przykładowe miejsca docelowe: Watykan, Paryż, Rzym, Budapeszt, Praga, Johannesburg, Filipiny, Nikaragua.