Strasburskie muzea zamknięte przez kolejny dzień: zwiedzający między zaskoczeniem a fatalizmem

Ze względu na brak pracowników stolica Alzacji zamknie swoje muzea na drugi dzień w tygodniu i dodatkową godzinę w porze obiadowej. Bezprecedensowa decyzja w siódmym co do wielkości punkcie turystycznym Francji.

Wątpliwości rosły już od połowy lata. W oświadczeniu wysłanym 30 sierpnia do przedstawicieli 268 pracowników muzeów, miasto Strasburg wyszczególniło swój plan skrócenia godzin otwarcia swoich obiektów kultury. Od 3 października dziewięć muzeów będzie zamykanych dwa dni w tygodniu, w porównaniu do obecnego jednego dnia. Są to poniedziałki i środy dla Muzeum Sztuki Nowoczesnej i Współczesnej (MAMCS), Muzeum Tomi Ungerer, Muzeum Oeuvre Notre-Dame i Muzeum Historycznego; wtorki i czwartki dla Muzeum Archeologicznego, Muzeum Sztuk Pięknych, Muzeum Sztuki Dekoracyjnej i Muzeum Alzackiego.

Te ostatnie będą również zamykać swoje drzwi między godziną 13 a 14, aby uprościć organizację przerw obiadowych pracowników. „Obecna sytuacja kryzysowa wzywa władze lokalne, na poziomie krajowym, do podjęcia ważnych środków w celu dostosowania usług publicznych”, argumentuje gmina EELV, wskazując jednocześnie, że zmiany te pozwolą odwiedzającym „odkryć wszystkie muzea w piątki, soboty i niedziele, czyli tradycyjnie bardzo pracowite dni". W tygodniu publiczność będzie miała dostęp do co najmniej czterech muzeów w sieci każdego dnia”.

Kontrowersje pojawiły się na początku sierpnia, po tym jak Catherine Jordy, profesor projektowania i sztuki użytkowej na Uniwersytecie w Strasburgu, zaalarmowała La Tribune de l'Art. Historyczka sztuki martwiła się, że nie będzie w stanie zorganizować harmonogramu wizyt na rok akademicki, tak jak robi to każdego lata. „W muzeach miasta towarzyszę 350 studentom rocznie i robię to od dziesięciu lat! Dyrekcja muzeum najpierw powiedziała mi, że ten program będzie skomplikowany w realizacji, bez żadnych dalszych wyjaśnień. Następnie poinformowano mnie, że wszystkie całoroczne rezerwacje zostały odwołane” – mówi z żalem. W Strasburgu 26% odwiedzających to studenci lub uczniowie szkół średnich, a nauczycielka uważa aktualne działania za „niezrozumiałe”.

Internetowa petycja

Początkowo władze miasta zignorowały sprawę, wskazując za pośrednictwem Anne Mistler, zastępcy burmistrza odpowiedzialnego za sztukę i kulturę, że jest to kwestia „refleksji” mającej na celu uniknięcie niespodziewanych zamknięć „w sytuacji napięcia w kwestii personelu”. Ale debata o zamknięciu muzeów na drugi dzień w tygodniu szybko nabrała rozpędu w stolicy Alzacji. „Strasburg, siódmy pod względem popularności turystycznej we Francji, byłby pierwszą metropolią, która podjęłaby taką decyzję” – stwierdzili była burmistrz Strasburga i eurodeputowana Fabienne Keller (Agir) oraz jej odpowiednik eurodeputowany z 3. okręgu Strasburga Bruno Studer (LREM), autorzy internetowej petycji.

W weekend poprzedzający ogłoszenie nowych godzin otwarcia muzeum, ulice i muzea Strasburga były pełne. Pochodzący z Florencji we Włoszech Barbara, Francesco i ich córka Sara zakończyli swój tydzień wakacji w Alzacji wizytą w Muzeum Sztuki Nowoczesnej i Współczesnej (MAMCS), jednym z jedenastu miejskich muzeów. "Po typowych wioskach szlaku winiarskiego odkryliśmy drugie oblicze regionu: jego europejską stolicę" – zachwyca się Barbara. Uwielbiająca sztukę rodzina powiedziała, że była "zaskoczona", gdy dowiedziała się, że burmistrz Strasburga, Jeanne Barseghian, rozważa zamknięcie muzeów dwa dni w tygodniu. Ponad 671 000 zwiedzających przyjeżdża co roku do muzeum, aby obejrzeć jego ekspozycje, które są otwarte sześć dni w tygodniu od 10.00 do 18.00, a dzień zamknięcia to poniedziałek lub wtorek.

W sobotę 27 sierpnia, pod spektakularną nawą MAMCS, goście, w większości obcokrajowcy, zdawali się nie wiedzieć nic o kontrowersjach. Niektórzy z nich zauważyli jednak zamknięcie jednej z sal wystawowych na piętrze między godziną 12.00 a 13.00. Muzeum miało chwilowe braki w personelu, związane z organizacją przerw obiadowych: jeden z nich został tego samego ranka, w ostatniej chwili, przydzielony do muzeum Tomiego Ungerera, któremu groziło zamknięcie z powodu braku personelu... W MAMCS do prowadzenia całej przestrzeni wystawienniczej zbiorów stałych i czasowych o powierzchni 4700 m² potrzeba około piętnastu pracowników.

Ponowne otwarcie muzeum zoologicznego 

"Ograniczenia dotyczące pracowników skłaniają muzea w Strasburgu do niespodziewanego zamykania sal, aby umożliwić swoim pracownikom trzy kwadranse przerwy na lunch” – mówi Laurence Siry zastępca sekretarza generalnego CFDT przy Eurometropole w Strasburgu. Przedstawicielka związku wspomina o napiętych sytuacjach, szczególnie wśród pracowników kas, których niewystarczająca liczba może doprowadzić do niespodziewanego zamknięcia muzeum. Problemy te mogą się jeszcze bardziej nasilić w 2023 roku wraz z
ponownym otwarciem muzeum zoologicznego, które od września 2019 roku jest zamknięte z powodu prac remontowych.

Kathy, abstrakcjonistka z Kaiserslautern w Niemczech, wraz z trzema przyjaciółkami, wydaje się być bardziej wyrozumiała. Turystka, która jest pełna uznania dla "niezwykłych" zbiorów MAMCS, podkreśla znaczenie utrzymania muzeów otwartych w soboty i niedziele. Ale zaznacza, że w całej Europie finanse samorządów wydają się być nadszarpnięte przez inflację i wydatki mające na celu zachowanie siły nabywczej. "To po prostu niefortunna sytuacja" - podsumowuje.

Więcej na temat ustaleń dotyczących zamknięcia pracownicy muzeum mogli dowiedzieć się na spotkaniu zorganizowanym przez gminę 1 września w MAMCS. W Strasburgu zatrudnionych jest 268 pracowników muzeum, w tym 120 do obsługi recepcji i nadzoru, a także rezerwa około 80 pracowników tymczasowych, studentów lub emerytów. Przed wejściem w życie projekt zmiany godzin pracy muzeów musi być 15 września zatwierdzony przez komitet techniczny (TK) oraz komitet ds. bezpieczeństwa, higieny i warunków pracy (CHSCT).