Kierowanie uczniów baletu z gracją, litością i ciężko zdobytym doświadczeniem

Jenifer Ringer prowadzi zajęcia w School of American Ballet (S.A.B.) w Lincoln Center.
Zdjęcie: Amir Hamja

„Y'all” jest wystarczająco przyjemnym wyrażeniem sam w sobie, ale usłyszeć go więcej niż tuzin razy podczas zajęć baletowych w Nowym Jorku to szczęśliwe znalezisko. Jak na przykład w: „Chcę, żebyście wy (y’all) się więcej ruszali. Jeśli wypadniecie z piruetu, to będzie okej („ohhh-kay)”.

Ten głos to wyrażenie, ten amerykański południowy dialekt – Jenifer Ringer powraca do miasta.

Ringer, była dyrektorka New York City Ballet, jest obecnie dyrektorką oddziałów średniozaawansowanych i zaawansowanych oraz programowania artystycznego w School of American Ballet (S.A.B.).

Kiedy 52-letnia Ringer wywoływała nazwy kombinacji ruchów na ostatnich zajęciach z techniki tańca, zaczynając od prostej sekwencji plié na drążku, przypomniała swoim uczniom o podstawach: wcisnąć wszystkie 10 palców stóp w podłogę; przyciągnąć nogi do siebie, owijając mięśnie w celu zwiększenia obrotu; napiąć brzuch do kręgosłupa. Przygotowanie jest ważne dla Ringer: lubi mówić o tym, gdzie tancerze powinni utrzymywać ciężar ciała, aby mogli poruszać się w dowolnym kierunku.

„Kiedy się ruszacie, jest o wiele lepiej” – powiedziała. „O wiele lepiej”.

Jako nauczycielka, Ringer jest precyzyjna i stanowcza, a jednocześnie wspierająca. Potrafi dać się ponieść. Przed zajęciami ostrzegała: „Bardzo się puszę i mam czerwoną twarz, więc stracę trochę godności, chyba”.

Jej twarz stała się bardziej różowa, a uśmiech bardziej radosny. Nie straciła swojej godności, ale sprawiła, że jej uczniowie chcieli tańczyć więcej, odważniej – słyszeć muzykę i ruszać się w jej rytm. Dla niej liczy się muzykalność i wydajność.

Ringer należy do kadry zrestrukturyzowanego kierownictwa szkoły, na czele której stoi Jonathan Stafford – dyrektor artystyczny New York City Ballet. Szkoła jest obecnie prowadzona przez trzyosobowy zespół: Ringer; Aesha Ash, która jest szefem artystycznego zdrowia i dobrego samopoczucia; oraz Katrina Killian, dyrektorka oddziałów dziecięcych i przygotowawczych.

Szkoła, uważana przez większość za najbardziej prestiżową akademię baletową w kraju, szkoli tancerzy dla City Ballet – większość kadry placówki pochodzi z tej szkoły – i nie tylko. Stafford zdecydował się na restrukturyzację po krótkim okresie pełnienia przez Darlę Hoover funkcji przewodniczącej wydziału, którą objęła po przejściu na emeryturę Kay Mazzo. Stafford powiedział, że zdał sobie sprawę, że to zbyt duże zadanie dla jednej osoby: „Potrzebowaliśmy więcej osób kierujących różnymi aspektami szkoły”.

Po pandemii szkoła przechodziła transformację. Dobre samopoczucie stało się priorytetem. „To był znacznie szerszy wysiłek,” – powiedział Stafford – „aby wspierać uczniów w szkole poza tendus i pliés”.

W zeszłym roku Stafford zaprosił Ringer na tydzień jako gościnnego nauczyciela. Simone Gibson, lat 16, opisała ten czas jako „powiew świeżości, ponieważ czuła, że naprawdę chce tam być”. Gibson skomentowała: „To było tak jakby powiedziała: »Przyszłam tu, jestem tu dla ciebie, jestem gotowa uczyć się z tobą i uczyć się o tobie jako tancerce«”.

Przez cały czas Stafford miał coś większego do zaoferowania. „Chciałem usiąść z nią twarzą w twarz i powiedzieć jej, że naprawdę czuję, że potrzebuję jej w S.A.B.” –  wyjaśnił. „Chciałem współpracować z nią w szkole”.

Oferta pracy była zaskoczeniem dla Ringer, choć ona i Stafford dobrze się znają. W City Ballet byli partnerami tanecznymi, w relacji, w której – jak powiedział Stafford –  „charakter osoby jest obnażony w tych stresujących, pełnych presji, wrażliwych momentach”.

Za każdym razem, gdy zobaczył ich nazwiska na tej samej liście castingowej lub w harmonogramie prób, poczuł ulgę. „Wewnętrznie świętowałem” – powiedział.

Ringer, której romantyczna prezencja i muzyczny taniec z łatwością łączyły dramat i humor, nigdy tak naprawdę nie myślała o sobie jako o nauczycielce. „Nie byłam jedną z tych tancerek, które uczyły się na zajęciach” – podkreśliła.

Ale jej nauczyciele w szkole pozostawili po sobie ważne ślady. Studiowała pod okiem najlepszych, w tym Stanleya Williamsa, Alexandry Danilovej, Antoniny Tumkovsky (lub Tumi) i Suki Schorer, która nadal trenuje tancerzy w szkole.

„Wszyscy byli bardzo różni” – wspomniała Ringer. „Tumi pracowała nad naszą siłą i wytrzymałością. Suki pracowała nad naszą precyzją i jakością prezentacji. Stanley nad subtelnością i kontrolą. A Danilova miała perfumy i magię”.

Jej własna kariera nauczycielska rozpoczęła się stopniowo. Po przejściu na emeryturę z City Ballet w 2014 roku, przeniosła się do Los Angeles, aby kierować Colburn Dance Academy, a w 2017 roku została dziekanem Trudl Zipper Dance Institute, gdzie jej mąż, James Fayette (kolejny były dyrektor City Ballet) był zastępcą dziekana.

Pobyt w Colburn i opieka nad uczniami w ciągu roku zmieniły jej wyobrażenia o tym, kim może być nauczyciel. Lubiła planować zajęcia: „Jakiego repertuaru powinni nauczyć się ci uczniowie w tym roku?” – powiedziała. „Wiedząc, że mogłam mieć cele do osiągnięcia podczas pracy – gdy widziałam ich przed sobą, zwykle wspominałam coś w stylu: »O mój Boże, naprawdę musimy popracować nad arabeską i rozłożyć to na miesiąc«”.

Odkryła też, że lubi się zagłębiać się w ten proces. „Myślę, że właśnie tam zaczęłam odnajdywać swoją pasję” – podkreśliła. „To tam naprawdę zrozumiałam, co to znaczy być nauczycielem”.

Ringer uwielbia to, że w School of American Ballet „to oczywiste, że będziemy dążyć do doskonałości” – powiedziała. „Pamiętam uczucie bycia jednym z tych uczniów. Pamiętam, że chciałam zadowolić moich nauczycieli bardziej niż cokolwiek innego. A teraz, będąc po drugiej stronie i będąc jednym z nauczycieli i wiedząc, jak ciężko pracują i jak bardzo im zależy, uważam to za bardzo wzruszające. I wiem, że wiele od nich wymagam”.

Ale wie też, że chcą, żeby była wymagająca. Kai Perkins, lat 16, powiedział, że Ringer skupia się na budowaniu siły. „Jeśli wykonujemy krok adagio, powie nam, jak stanąć na nodze, zanim wykonamy kombinację” – powiedział Perkins. „Więc wchodzimy i robimy to, wiedząc już, jak podejść do kroku. Myślę, że pomogło mi to również we wszystkich innych zajęciach”.

Killian zna Ringer odkąd obie tańczyły w City Ballet. „Jej duch jest dokładnie taki, jak wtedy gdy tańczyła” – powiedział Killian. „Co moim zdaniem jest niezwykłe. Niektórzy ludzie są wspaniałymi tancerzami, ale ich sposób interakcji z ludźmi jest oschły”.

Zanim zaproponowano jej tę pracę, Ringer i jej rodzina – ona oraz Fayette mają córkę i syna – mieszkali w Charleston w Karolinie Południowej w USA, opuszczając Los Angeles w 2021 roku, aby spędzać więcej czasu razem jako rodzina i być bliżej rodziców Ringera. (Ringer dorastał w Summerville również w Karolinie Południowej).

W tym roku mieszkała w kawalerce w Nowym Jorku, a w weekendy dojeżdżała do Charleston. Jej rodzina dołączy do niej tego lata. Fayette, jak powiedziała, nie może się doczekać powrotu, co wiele mówi. W 2013 roku został dźgnięty nożyczkami, gdy bronił swojego małego syna przed napastnikiem w Riverside Park. Niedawno, już jako rodzina, wrócili na miejsce. „Tworzymy pozytywne wspomnienia” – powiedział Ringer. „W mieście jest tak wiele do pokochania i, oczywiście, różne inne rzeczy”.

W City Ballet, Fayette był jednym z najlepszych partnerów, a Ringer cudem zwinności. Zawsze olśniewająca, z oczami wystarczająco jasnymi, by błyszczeć aż do czwartego pierścienia, Ringer potrafiła się ruszać. W „Namounie” – w roli stworzonej dla niej przez Alexeia Ratmansky'ego – potrafiła być cudownie poważna, zaciągając się papierosem.

Jednak jej kariera nie zawsze przebiegała zgodnie z planem. „Nie miałam błyskawicznego awansu w firmie” – powiedziała. Dołączyła do kadry jako praktykantka w 1989 roku i „minęło pięć lat, zanim zostałam solistką, a następnie kolejne pięć lat, aby zostać dyrektorką” – wyjaśniła. „A w środku tego wszystkiego zostałam zwolniony”.

Cierpiała z powodu zaburzeń odżywiania. „Często czułam się jak porażka w perfekcjonizmie świata tańca, więc doszłam do punktu, w którym naprawdę nie mogłam funkcjonować” – opisała.

Kiedy odeszła w 1997 roku – jej kontrakt nie został przedłużony – nie wyobrażała sobie, że wróci do baletu. Ale podczas roku przerwy odnalazła swoją niezależność poza baletem i ostatecznie wróciła do tańca – i do pracy w City Ballet – w 1998 roku.

Przez resztę kariery balet był jej wyborem. Ale w 2010 roku przypomniano jej o dawnych zmaganiach, kiedy w recenzji „Dziadka do orzechów” George'a Balanchine'a, Alastair Macaulay napisał w „The Times”, że Ringer jako Wróżka Cukrowa „wyglądała, jakby zjadła o jeden cukierek za dużo”.

Wywołało to oburzenie. Ringer, która zawsze otwarcie mówiła o swoich zaburzeniach odżywiania, trafiła do programu „The Oprah Winfrey Show”. Patrząc wstecz, powiedziała, że widzi, jak zainicjowało to dobry dialog. Pokazało jej to również, jak doszła do zdrowia. „Po tym, jak to wszystko się wydarzyło, przejrzałam swoje rzeczy” –  powiedziała. „To było takie dziwaczne. No bo wiesz, poznałam Oprah”.

Dla Stafforda sposób, w jaki Ringer zmierzyła się z własnymi problemami oznacza, że „potencjalna rozmowa; którą przeprowadzi z uczniem, przechodzącym przez to samo; będzie prawdziwa” – wyjaśnił. „Może mówić z prawdziwego doświadczenia”.

Oprócz pomocy w byciu lepszym nauczycielem, Ringer ma nadzieję, że jej doświadczenia pozwoliły jej być „lepszą nadzorczynią grona studenckiego”, powiedziała. „Naprawdę ważne jest dla nas, aby dbać o nich jako ludzi w ramach szkoły baletowej. Po prostu uważam, że życie jest zagmatwane i trudne, a balet jest piękny i trudny. Jest wiele rzeczy, które składają się na artystę. I zazwyczaj najlepsi artyści nie mają łatwo”.

Dodała: „Świat tańca ma swoją rzeczywistość. Ale musi być też gracja i litość”.

Przed niedawnym „S.A.B. Ball” (corocznym występem uczniów szkoły S.A.B.), Ringer pracowała z tancerzami nad ich wejściami. Czasami mówi im, aby weszli na scenę, stanęli i wypowiedzieli w myślach swoje imię.

„Każdy, kto kiedykolwiek był moim uczniem, wie, że wejścia i wyjścia są dla mnie bardzo ważne” – powiedziała Ringer. „Chcę, żeby wyszli tam i powiedzieli: »Oto kim jestem«. To jest to, co wszyscy chcemy zobaczyć”.