Co robi sport w Niemczech, by zwalczać przemoc w stosunku do kobiet?

Zdjęcie: imago images/Beautiful Sports

W Niemczech stoją na przodzie różne typy przemocy. Prawie co drugi dzień w Niemczech zabijana jest przez swojego obecnego lub poprzedniego partnera jedna kobieta. 

UN Women Deutschland to jeden z trzynastu komitetów narodowych UN Women na świecie. Organizacja została założona w 2010 roku przez ONZ. Opowiada się za równouprawnieniem płci oraz za wzmocnieniem roli kobiet i dziewczynek. Jej aktualna kampania „Orange The World” trwa od Międzynarodowego Dnia Zwalczania Przemocy wobec Kobiet, który jest 25 listopada, do Międzynarodowego Dnia Praw Ludzkich, który przypada na 10 grudnia. Kampania ma wzmacniać świadomość ludzi w państwie i na świecie na temat przemocy wobec kobiet. 

„W ciągu tych 16 dni aktywizmu możemy dostarczyć masę informacji. Przeżywając przemocy na tle płciowym można dowiedzieć się, gdzie można otrzymać wsparcie i przypomnieć sobie, że nie jest się winnym”, mówi Elke Ferner, przewodnicząca UN Women Deutschland. Jest ona politykiem i długoletnią obrończynią praw kobiet. „Debata pomaga i jest szansą na zmianę świadomości na ten temat”. 

Niemiecka reprezentacja kobiet w piłce nożnej podzieliła się w kampanii poruszającym wideo, w którym piłkarki ujawniają prawdę wypowiedzi poprzez skreślanie słów.

„Liczba przemocy wobec kobiet i dziewczynek co roku jest szokująca”, powiedziała Giulia Gwinn z FC Bayern Monachium. „Dlatego ważne jest dla nas to, by w tym roku wspólnie dawać przykład, jak drużyna kobiet i by wspierać kampanię ‘Orange The World’”.

Strukturalne przyczyny przemocy wobec kobiet

Elke Ferner jest zdania, że praca ze wzorami do naśladowania ma główne znaczenie oraz że kampania ma duży wpływ w kontekście piłki nożnej. Badanie Warwick Business School w Wielkiej Brytanii z roku 2022 wykazało, że przemoc domowa wzrasta o prawie 50 procent, podczas gdy angielska drużyna piłki nożnej wygrywa mecz Pucharu Świata, nie wspominając o porażce. Na ten czas nie ma żadnych danych dotyczących przemocy domowej podczas niemieckich meczy.

Ferner jest pewna, że sport rozpoznał znaczenie tego tematu i że Niemiecki Związek Olimpijski (DOSB) oraz inne kluby i organizacje sportowe przyczyniają się do tego, by poruszać ten temat. W sporcie jest to szczególnie ważne, biorąc pod uwagę problematyczne zależności, które są tak powszechne w środowisku o wysokich osiągach. 

Tak naprawdę przemoc wobec kobiet nie jest jednak problemem społecznym, który kierowany jest klasą, pochodzeniem, religią czy przestrzenią społeczną, jak sport. „Przemoc wobec kobiet ma przyczyny strukturalne, a żeby to zmienić, trzeba zmienić struktury”, mówi Ferner. „Trzeba to zrobić w prosty sposób. Zawsze mówię, że nie chodzi tu o brak wiedzy, lecz o brak działań”.

Męskie struktury władz w sporcie

Organizacja społeczna „Safe Sport” oferuje w Niemczech wsparcie dla ludzi dotkniętych seksualną, fizyczną czy psychiczną przemocą w sporcie amatorskim lub zawodowym.

„Safe Sport” jest jedyną organizacją w Niemczech skupiającą się na sporcie w szerszym zakresie i jedną z dwóch w sportach zawodowym w Niemczech. Ogólnie istnieją w sporcie struktury, które nie oferują kobietą wystarczającego bezpieczeństwa.

„Role płciowe w poprzednich latach stały się bardziej płynne, ale w związkach i klubach sportowych wiodące pozycje są zajmowane przez mężczyzn, niezależnie od rodzaju sportu”, mówi menadżerka „Safe Sport”, Ina Lambert. „W profesjonalnych sportach jest o wiele mniej kobiet, które są przydzielane na treningach, a w ten sposób przestrzeń zostaje dominowana przez mężczyzn, a przez to też struktury władzy”.

Jednakże osoby poszukujące rady i kierujące się do „Safe Sport”, to nie tylko kobiety. Są to również mężczyźni, którzy widzą problemy i chcą wprowadzić zmiany. „Oferujemy im pomoc, żeby nie pozostały same”, mówi Lambert. „Jednak bez względu na to, czy to w dużym związku, czy w małym klubie - często oprawcy są chronieni, sprawy są ignorowane i w ten sposób osoby, które chcą wprowadzenia zmian, są powstrzymywane”.

„Safe Sport”, który oferuje psychologiczne i prawne wsparcie jest w akcji od lipca 2023. Główna liczba próśb o pomoc była związana z przemocą fizyczną. Również przemoc seksualna jest dużym problemem.

Rozpoczęto kompleksowe wsparcie

„W końcu problem został rozpoznany i wzięty na poważnie”, mówi Lambert. “Podjęto dużo prac w dobrym kierunku, z dużymi pomysłami na zapobieganie, interwencję i przepracowanie przemocy, ale również z większą świadomością na trening całościowo oraz skupieniem na cyklu miesiączkowym kobiet”.

Federalne Ministerstwo kieruje procesem z zainteresowanymi stronami z państw związkowych, zorganizowanego sportu, stronami dotkniętymi oraz środowiskiem naukowym. Najpóźniej do 2026 powstanie centralny punkt kompleksowej obsługi.

Również „Safe Sport” jest w to zaangażowany i wierzy, że proponowanemu przez nich wsparciu wkrótce towarzyszyć będą kompleksowe struktury, które umożliwia dochodzenie spraw, a nawet możliwe usankcjonowanie.

W sprawie wsparcia czołowych polityków, społeczeństwa i sportu wymagane będzie więcej danych. Do tego należy zająć się i poprawić podstawowe problemy, takie jak normy społeczne i stereotypy płciowe.

Jak bowiem mówi dyrektorka wykonawcza UN Women, Sia Bahous: „Żaden kraj do tej pory nie pozbył się przemocy wobec kobiet. Żeby ją zakończyć, wymagane są środki, które zmienią sytuację - więcej inwestycji, innowacji i niezachwianej woli politycznej”.

Tekst został przetłumaczony z oryginalnego angielskiego artykułu „Patriarchy a problem in German sport”