Ile osób tak naprawdę wierzy w astrologię?

Zdjęcie: Minoli/ Shutterstock

Astrologia, jaką znamy obecnie, łącząca planety z 12 znakami zodiaku w celu zarządzania Ziemskim bytem, została opracowana na Bliskim Wschodzie i w starożytnej Grecji między piątym a pierwszym wiekiem przed naszą erą. Została ona w dużej mierze przeniesiona do XXI wieku przez świat islamu.

W dzisiejszych czasach astrologia jest oczerniana z dwóch głównych powodów. Jednym są chrześcijanie, uważający ją w najlepszym przypadku za bardzo zwodniczą, a w najgorszym za szatańską. Drugim są inni sceptycy potępiający pomysł, że nasze przeznaczenie może być zapisane w gwiazdach, uważają ten koncept za oszukańczy, a nawet krzywdzący.

Jeśli te twierdzenia są prawdziwe, ważne jest, aby dowiedzieć się, ile osób wierzy w astrologię i dlaczego. Nadszedł czas na poważne dochodzenie.

Znaczenie i wiara
To, jak wielu ludzi wierzy w astrologię i dlaczego nadal to robią - nawet jeśli ich własne doświadczenia udowadniają, że jest inaczej - jest dla wielu z nas niezwykle interesujące. Aby jednak odpowiedzieć na te pytania, musimy najpierw opracować bardziej płynne kategorie wiary i niewiary. Nie możemy po prostu powiedzieć, że zwolennicy astrologii całkowicie w nią wierzą lub że inni całkowicie w nią nie wierzą. Jest to skomplikowane zagadnienie, nawet dla profesjonalnych astrologów i badaczy.

Dowody sugerują, że ponad 90% dorosłych zna swoje znaki słoneczne (zodiaku). Niektóre ankiety wskazują również, że ponad połowa z nich zgadza się z tym, że opisy charakteru znaków są dobrze dopasowane: na przykład Barany są energiczne, Byki uparte, a Skorpiony tajemnicze.

Aby dowiedzieć się, co myślą najbardziej oddani ,,wierzący" - czyli ci, którzy są zaangażowanymi wyznawcami lub zawodowo zajmują się astrologią - rozdałem kwestionariusze grupom publicznym i uczestnikom konferencji astrologicznych w latach 1998-2012. Celem tych niedawno opublikowanych badań było ustalenie, ile osób wierzy w astrologię i dlaczego. Większość opublikowanych danych dotyczących wiary w astrologię pochodzi z sondaży Gallupa przeprowadzonych w Wielkiej Brytanii, Kanadzie i Stanach Zjednoczonych w latach 1975-1996 - w których około 25% ankietowanych dorosłych odpowiedziało ,,tak" na pytania takie jak ,,czy wierzysz w horoskopy?".

Moglibyśmy oczekiwać, że wszyscy praktykujący i uczący się astrologii odpowiedzą, że wierzą. Kiedy jednak zadałem to pytanie uczestnikom konferencji Brytyjskiego Stowarzyszenia Astrologicznego, tylko 27% z nich odpowiedziało ,,tak" - mniej więcej tyle samo, co ogół populacji. Kiedy zapytałem astrologów, którzy nie wierzą w astrologię o ich powody, odpowiedzieli, że astrologia nie jest kwestią wiary jak telewizja czy muzyka: jest prawdziwa, więc nie ma nic wspólnego z wiarą. Innymi słowy, ludzie wierzą tylko w rzeczy, które nie istnieją. Właśnie dlatego publiczne ankiety na temat wiary mogą dawać mylące wyniki.

Cenne rady
Podczas moich badań stosowałem ustaloną metodę zadawania serii pytań dotyczących podejścia i działań ludzi, jednocześnie całkowicie unikając wzmianek o wierzeniach. Obraz, który się wyłonił, jest znacznie bardziej złożony niż sugeruje proste i binarne rozróżnienie między wiarą a niewiarą.

W jednej z badanych przeze mnie grup - składającej się głównie z mężczyzn, studentów w wieku od 18 do 21 lat - odkryłem, że 70% czyta horoskop raz w miesiącu, a 51% ceni sobie zawarte w nim porady. Inne pytania przyniosły ogromne zróżnicowanie: 98% znało swój znak słoneczny, 45% uważało, że opisuje on ich osobowość, 25% stwierdziło, że może tworzyć dokładne prognozy, a 20% uważa, że gwiazdy wpływają na życie na Ziemi. Wyższe liczby są zbliżone do poprzednich badań, które wykazały, że 73% dorosłych Brytyjczyków wierzy w astrologię, podczas gdy najniższe liczby są podobne do tych znalezionych w sondażach Gallupa.

Zadałem też inne pytania dotyczące zachowania studentów, a także ich postaw. Prawie połowa (45%) przyznała się do sprawdzenia znaków słonecznych potencjalnych lub obecnych partnerów, aby lepiej kontrolować swój związek, a 31% przeczytało prognozy swoich znaków na nadchodzący rok.

Moje badania były miały stosunkowo wąski zakres, a każde z nich stanowiło migawkę konkretnej grupy, co utrudnia uogólnianie. Ale wszystkie sugerują, że kiedy zadajemy rozmaite pytania, otrzymujemy różne odpowiedzi. Ile osób wierzy w astrologię? Może to być 22%. Może to być 73%. Różnica między tymi dwiema liczbami jest tym, co nazywam ,,luką w wierze", czyli strefą wątpliwości i niepewności między głębokim a płytkim zaangażowaniem.

Dlaczego więc ludzie wierzą w astrologię? Problem polega na przeprowadzeniu wiarygodnych badań. Jeśli nie możemy dotrzeć do samego początku i dowiedzieć się, ile osób w nią wierzy, to próby ustalenia, dlaczego ludzie uważają ją za znaczącą - lepsze słowo niż wiara - utkną w miejscu.