Jak regionalne linie uskoków doprowadziły do ​​tak niszczycielskiego trzęsienia ziemi w Turcji i Syrii

Na zdjęciu z 29 marca 1964 r. domy na klifie leżą w ruinie w dzielnicy mieszkalnej Turnagin w Anchorage na Alasce. Do 50 z tych domów zostało zniszczonych, gdy klif zawalił się i wpadł do Cook Inlet podczas trzęsienia ziemi, które nawiedziło koniec 27 marca.

Według ekspertów było tylko kwestią czasu, zanim region otaczający Turcję i Syrię doświadczy „wielkiego”.

Dziesiątki tysięcy ludzi zginęło w dwóch kataklizmicznych trzęsieniach ziemi, które wstrząsnęły regionem 6 lutego. Najpierw trzęsienie ziemi o sile 7,8 stopnia w skali Richtera nawiedziło Gaziantep w południowo-wschodniej Turcji wzdłuż granicy z Syrią, a dziewięć godzin później nastąpiło trzęsienie ziemi o sile 7,5 stopnia w skali Richtera. około 100 mil na północ od pierwszego, z setkami wstrząsów wtórnych pomiędzy i poza nimi.

Trzęsienia zniszczyły tysiące budynków w obu krajach, zabijając co najmniej 42 000 osób.

Podczas gdy poszczególne trzęsienia ziemi są trudne do przewidzenia, nigdy nie było wykluczone, że duże trzęsienie ziemi pojawi się na horyzoncie w regionie, powiedzieli eksperci ABC News.

Turcja leży na skrzyżowaniu aktywności płyt tektonicznych
Naukowcy stwierdzili, że złożona aktywność tektoniczna, która leży pod spodem, zasadniczo zapewniła, że ​​niszczycielsko silne trzęsienie ziemi ostatecznie wstrząśnie regionem.

Istnieją cztery płyty tektoniczne, masywne płyty skalne utworzone z ziemskiej litosfery, które oddziałują na siebie w Turcji. Płyty arabska i afrykańska przesuwają się na północ i wchodzą w interakcje z płytą euroazjatycką, która zasadniczo stanowi granicę na północy, powiedział ABC News Joshua Russell, profesor sejsmologii na Uniwersytecie Syracuse.

„Ten stres zasadniczo wypycha Turcję na zachód do Morza Egejskiego” – powiedział ABC News Alexander Stewart, profesor geologii na Uniwersytecie św. Wawrzyńca.

Wyobraź sobie, że banan jest wyciskany spomiędzy skórek i w ten sposób Turcja jest wylewana do Morza Egejskiego w wyniku interakcji płyt, powiedział Stewart.

To, co czyni Turcję jeszcze bardziej podatną na ataki, to fakt, że ruch z płyty anatolijskiej zasadniczo przesuwa się wzdłuż linii uskoków strefy uskoków północnej Anatolii, najbardziej aktywnej sejsmicznie strefy uskoków na świecie, powiedział Stewart.

Jednak to strefa uskoku we wschodniej Anatolii była odpowiedzialna za ostatnie śmiertelne trzęsienie ziemi, które rozciąga się w dół przez Syrię. Stewart powiedział, że energia uwolniona z „poślizgu skały na skałę” płyt na uskok wschodnioanatolijski, który jest mniej aktywny niż uskok północnoanatolijski, jest bardziej katastrofalna niż trzęsienia ziemi, które uwalniają stres w bardziej spójny sposób, powiedział Stewart.

Chociaż trzęsienie ziemi miało znaczną siłę, odczyty, które mierzą amplitudę form fal lub jak bardzo porusza się uskok, na sejsmografie nie mówią pełnej historii siły trzęsienia ziemi.

Trzęsienie ziemi obejmowało przerwę na uskoku rozciągającą się na 300 kilometrów, czyli ponad 186 mil, powiedziała ABC News Susan Hough, sejsmolog z US Geological Survey.

"Im większy błąd, tym większe trzęsienie ziemi" - powiedział Russell, dodając, że im płytsze trzęsienie ziemi, tym większy ruch ziemi.

Kiedy dochodzi do trzęsienia, nie trzęsie się od razu. Hough powiedział, że z epicentrum pęknięcie przesuwa się w dół fałdy z prędkością około 3 kilometrów na sekundę. Więc jeśli trwa przez 300 kilometrów, w rzeczywistości porusza się przez 100 sekund, powiedział Hough.

Tak więc, oprócz bardzo długiego czasu trwania trzęsienia, wpływa ono również na „ogromny” obszar, powiedział Hough.

Główna arteria Anchorage jest pokazana 29 marca 1964 roku, po trzęsieniu ziemi w 1964 roku.

Stewart oszacował, że Turcja znajduje się w pierwszej 20% regionów na świecie, które doświadczą zniszczeń spowodowanych trzęsieniami ziemi.

Trzęsienie ziemi o sile 7,3 w Fukushimie w Japonii w marcu 2022 roku zabiło tylko cztery osoby . Siła trzęsienia ziemi nie była „niezwykła”, ale chociaż Japonia jest regionem podatnym na trzęsienia ziemi, system gospodarczy kraju jest w stanie zapewnić i zaprojektować konstrukcje, które wytrzymają umiarkowane trzęsienia ziemi.

Tego samego nie można powiedzieć o regionach takich jak wschodnia Turcja i Haiti.

W 1936 r. uskok północnej Anatolii pękł pod Morzem Marmara, co również doprowadziło do dziesiątek tysięcy zgonów. To właśnie wtedy zaczęto wprowadzać przepisy budowlane w kraju. Kolejne trzęsienie ziemi w 1999 roku spowodowało wprowadzenie dodatkowych przepisów budowlanych, ale nie są one egzekwowane, powiedział Stewart.

„Ponowna modernizacja budynków zajmuje dużo czasu i jest kosztowna” – powiedział Russell.

Czy podobne trzęsienie ziemi może wystąpić w USA?
Eksperci stwierdzili, że zachodnie wybrzeże kontynentalnej części Stanów Zjednoczonych, a także Alaska, są również podatne na trzęsienia ziemi.

Jedno z najbardziej niszczycielskich trzęsień ziemi, jakie miało miejsce w Stanach Zjednoczonych, miało miejsce w 1906 r., kiedy prawie 300 mil uskoku San Andreas pękło, powodując trzęsienie ziemi o sile 7,9 w skali Richtera, które zabiło co najmniej 3000 osób w rejonie Zatoki San Francisco. W 1933 roku uskok Newport-Inglewood spowodował trzęsienie ziemi o sile 6,4 w skali Richtera w Long Beach w Kalifornii, powodując rozległe zniszczenia i śmierć nawet 120 osób.

Zniszczone budynki i gruzy pokazane są po trzęsieniu ziemi w San Francisco w 1906 roku.
 

"Trzęsienie ziemi w Long Beach „dużo nauczyło inżynierów o tym, jak mocno ziemia może się trząść od 6,5” – powiedział Hough.

Eksperci twierdzą, że przez dziesięciolecia Kalifornia planowała swoje przepisy inżynieryjne i budowlane w oparciu o historyczną aktywność sejsmiczną, aby przetrwać trzęsienia ziemi o podobnej sile. Ponadto domy jednorodzinne są bardziej odporne na trzęsienia ziemi niż wieżowce, powiedział Hough.

Autostrady w Kalifornii, zwłaszcza mosty i wiadukty, również zostały wyposażone w stal, aby chronić kierowców w przypadku trzęsienia ziemi, powiedział Hough.

„Ogólnie rzecz biorąc, w Kalifornii ogólna odporność jest lepsza niż w Turcji” – powiedział Hough.

Osady wzdłuż linii uskoków często mają dużą gęstość zaludnienia, ponieważ uskoki zwykle stanowią przyjemne miejsce do życia, powiedział Hough. Powiedziała, że ​​zazwyczaj otacza woda, góry i więcej deszczu, a ludzie będą gromadzić się wokół tych regionów.

Może to okazać się problematyczne, ponieważ im bliżej ruchomego uskoku, tym bardziej będziesz się trząść, powiedział Hough.

„Masz osady na samym szczycie fałdy, a jeśli masz do tego problemy z budową, jest to idealna burza na duże szkody” – powiedziała.

Ratownicy zatrzymują samochód, który znajdował się nad sekcją mostu, który zawalił się podczas trzęsienia ziemi, w San Francisco, 17 października 1989 r.

Jednak największe trzęsienia ziemi w USA występują zwykle na Alasce.

„Nikt tam nie mieszka”, więc te trzęsienia nie są tak bardzo nagłaśniane, powiedział Stewart. Ale ponieważ te trzęsienia ziemi są tak duże, mogą powodować inne falujące efekty, takie jak tsunami, powiedział Hough.

Chociaż Stany Zjednoczone nie doświadczyłyby ofiar śmiertelnych podobnego kalibru jak Turcja i Syria, wystąpiłyby poważne szkody gospodarcze, powiedział Stewart.

„Nasze wysiłki w zakresie modernizacji i inżynierii w celu ochrony życia w Japonii i Ameryce Północnej są bardzo duże, ale nie zminimalizują strat ekonomicznych” – powiedział.