Archeolodzy odkryli piramidę zbudowaną ponad 3000 lat temu

Mauzoleum piramida znalezione w regionie Karaganda w środkowym Kazachstanie. Konstrukcja ta została zbudowana ponad 3000 lat temu przez kulturę Begazy-Dandibay.

Piramida została zbudowana przez kulturę Begazy-Dandibay, która pojawiła się w środkowym Kazachstanie w późnej epoce brązu. Kultura ta składała się ze społeczności półosiadłych, opierających się głównie na metalurgii i hodowli zwierząt. Społeczności te osiągnęły stosunkowo wysoki poziom dobrobytu gospodarczego dzięki handlowi metalami, który rozszerzył się na różne części Eurazji. Wysokie zyski z eksportu metali umożliwiły wyodrębnienie się nowej klasy arystokratycznej wśród społeczności Begazy-Dandibay.

Piramida w Karazhartas została zbudowana jako mauzoleum przedstawiciela tej właśnie klasy arystokratycznej, powiedzieli Newsweekowi historyk Serhan Cinar i archeolog Aybar Kasenali – jeden z koordynatorów wykopalisk z Kazachstańskiego Muzeum Narodowego. Naukowcy stwierdzili, że piramidalny grobowiec jest jednym z najbardziej „imponujących zabytków” pozostawionych przez kulturę Begazy-Dandibay.

Podczas wykopalisk przeprowadzonych przez Ekspedycję Archeologiczną Sary Arka z Uniwersytetu w Karagandzie naukowcy odkryli, że było to kwadratowe piramidalne mauzoleum składające się z warstw przypominających schodki. Mauzoleum, w którym znajduje się komora grobowa, ma wymiary około 20 na 30 metrów szerokości i około 1,5 metra wysokości.

Wykopaliska monumentalnych kamiennych mauzoleów kultury Begazy-Dandibay rozpoczęły się już w 1933 roku. Od tego czasu badacze odkryli kilka piramidalnych grobowców schodkowych w rejonie doliny rzeki Taldy, w których pochowano wielkich przywódców. „Nowo odkryte mauzoleum w kształcie piramidy schodkowej w Karazhartas jest największą budowlą pochówku elity Begazy-Dandibay” – powiedział Cinar.

„Biorąc pod uwagę oszlifowane kamienie znalezione w piramidzie Karazhartas i monumentalne rozmiary mauzoleum, zbudowanie tak gigantycznej budowli w epoce brązu – w bardzo suchym regionie, jakim jest step – wskazuje na wysoko rozwinięte zrozumienie artystyczne i bogate duchowe przekonania społeczności Begazy-Dandibay.”

Badania w piramidzie Karazhartas pozwoliły zidentyfikować konstrukcję sarkofagu otoczoną granitowymi kamieniami, którą odnaleziono w komorze grobowej. Wewnątrz sarkofagu badacze znaleźli czaszkę należącą do pochowanego tam lokalnego władcy. W jednym miejscu w górnej części komory grobowej archeolodzy odkryli grot strzały z brązu oraz tajemniczy fragment ceramiki. W różnych częściach komory grobowej i w stopniach piramidy odnaleziono kości zwierzęce, często używane w tradycyjnych ceremoniach plemion stepowych. 

Zdaniem Kasenali cechy grobowca, a także towarzyszące mu przedmioty podkreślają wysoki status pochowanej osoby. Analiza materiałów organicznych znalezionych w piramidzie, przeprowadzona przez Queen's University w Wielkiej Brytanii, pozwoliła naukowcom datować strukturę piramidy na XV-XIV wiek p.n.e.

Archeolodzy odkryli również dowody na istnienie osady protomiejskiej o nazwie Kent znajdującą się w tym samym regionie, co mauzoleum, którą również przypisali kulturze Begazy-Dandibay. Zdaniem badaczy hrabstwo Kent rozciągało się na obszarze 15 hektarów i charakteryzowało się labiryntowymi bramami, rowami i murami. Osada posiadała regularną, zaplanowaną sieć ulic i systemy gromadzenia wody. Tuż obok osady archeolodzy odkryli specjalne ołtarze ofiarne, na których składano bogom ceremonialne ofiary. „W ramach rytuałów, mieszkańcy Kazachstanu żyjący w epoce brązu składali ofiary słońcu, ogniowi, księżycowi i ochronnym duchom „ongun”” – powiedział Cinar.

Według Kasenali odkrycia w Karazhartas dostarczają szczegółowych informacji na temat tożsamości historycznej, powiązań kulturowych i struktury społeczno-ekonomicznej kultury Begazy-Dandibay.