Historia Lego: Tworzenie Kreatywności

Zaczynając jako proste w łączeniu klocki, zabawki Lego są z nami już ponad 7 dekad. Dzięki tym klockom można zbudować wszystko, co rzuca wyzwanie wyobraźni zarówno dzieci, jak i dorosłych. Przez dziesięciolecia firma Lego wypuściła na rynek znacznie więcej wyglądów klocków i specjalnych części, które pomagają ożywić te wyobraźnie. Dzięki dołączanym małym minifigurkom ludzie mogą budować, cokolwiek zechcą, tworząc zupełnie coś nowego lub postępując zgodnie z instrukcjami zawartymi w jednym z wielu zestawów Lego, od zamków, statków pirackich i miejskich krajobrazów po sceny z Gwiezdnych Wojen, Harry'ego Pottera i Spider-Mana. Oto historia jak Lego stało się zabawką, ukochaną na całym świecie.

Historia Lego: Początek

Klocki Kiddicraft stworzone przez Hilarego „Harry’ego” Page’a które zainspirowały Ole Kirk Christiansena do wykreowania swoich klocków Lego. Źródło: waycm.com.

Historia Lego zaczęła się w 1932 roku wraz z Ole’em Kirk’iem Christiansen’em, stolarzem z Duńskiego Billund, który rozpoczął tworzenie drewnianych zabawek. Biznes ten nie był zbytnio dochodowy i często Christiansen musiał wymieniać swoje zabawki w zamian za jedzenie. Jego syn Godtfred zaczął tamtego czasu dla niego pracować, a oboje trudzili się do początków lat 30. W 1934 nazwał swoją firmę „Lego”, wzięte z duńskiego „leg godt”, co po angielsku oznacza „play well” – „baw się dobrze”. Jednakże, dopiero po 2 Wojnie Światowej klocki Lego nabrały swój kształt. W 1947 roku, Christiansen zakupił maszynę wtryskującą plastik. W tym samym roku, pozyskał on klocki Brytyjskiej firmy Kiddicraft. „Samo-blokujące się Klocki Kiddicraft” zostały opatentowane w 1939. Niemniej jednak, firma Lego zaczęła produkować swoją wersje klocków nazwaną „Automatyczne łączone klocki”. W 1953, nazwano je „Klockami Lego”.

Plan miasta Lego z wczesnych lat 60. Źródło: Lego.

Plastik był wyjątkowo nowym dodatkiem do świata zabawek, a Lego miało problemy ze zbudowaniem dochodowej bazy swoich klientów, gdyż ludzie woleli zabawki z metalu lub drewna. Jednak, Godtfred Christiansen wytrwale stał za ideą używania plastiku w swoich zabawkach. W 1954, Godtfred zadecydowałby wprowadzić klocki Lego w system zabawek, gdzie będą one ze sobą połączone jako linia produktów zaprojektowana do wspólnego używania. W 1955, „Plan Miasta” był pierwszym system wyprodukowanym przez Lego. Zestaw zawierał plastikowe płótno, na którym wydrukowane i zaprojektowane były ulice na których możliwe było zbudowanie i postawienie domków z Lego. Zabytkowe zestawy takie jak ten dzisiaj są warte sporo pieniędzy. Klocki te jednak były dalekie od perfekcji i przeszły wiele poprawek w ich układzie by poprawić ich łączenie i separację. W 1958 zmarł Ole Kirk Christiansen wtedy jego syn odziedziczył przywództwo nad firmą. A historia Lego wkroczyła w nową erę.

Lego w latach 60

Mini świat – część wystawy Parku Legoland w Billund, Dania. Źródło: Legoland Denmark

Poprzez lata 60, historia Lego była jedną z najszybszych ekspansji w biznesie produkcji zabawek. Sprzedaż rozszerzyła się po Stanach Zjednoczonych, a Lego zaczęło produkcje pod licencją „Samsonite” – producenta walizek. Wtedy też był większy nacisk na dodawaniu do klocków Lego jakiegoś „dynamicznego czynniku” poprzez dodawanie nowych zaawansowanych elementów dla specyficznych konstrukcji. Prawdopodobnie najważniejszym takim czynnikiem było wprowadzenie kół z Lego, które zmieniły historię przez otwarcie nowych obszarów dla potencjalnych produktów. W 1963, Godtfred ukazał 10 cech, których zabawka powinna zawsze przestrzegać:

1. Nieograniczone możliwości zabawy
2. Dla dziewcząt, dla chłopców
3. Entuzjazm w każdym wieku
4. Zabawa przez cały rok
5. Stymulująca i harmonijna zabawa
6. Niekończące się godziny zabawy
7. Wyobraźnia, kreatywność, rozwój
8. Więcej LEGO, zwielokrotniona wartość zabawy
9. Zawsze aktualne
10. Bezpieczeństwo i jakość

Zgodnie z 10. cechą, w 1964 roku aceton celulozy, z którego wykonywano klocki, zastąpiono stosowanym do dziś akrylonitrylo-butadieny-styrenem (tworzywem ABS). W 1966, został wprowadzony system pociągów Lego, a w 1968 historia Lego powiększyła się o nowy popularny element. Otwarto pierwszy Park Lego. Legoland w Billund okazał się być ogromnym sukcesem. Oryginalnie tylko o powierzchni 3 akrów, park rozrósł się aż do 24 w przeciągu 2 następnych dekad. Park obudził biznes na masową (lub miniaturową) skalę, a w samym 1968 roku sprzedano ponad 18 milionów zestawów. Rok 1969 zaś, ujrzał wprowadzenie Duplo, które są większą wersją klocków zaprojektowaną dla małych dzieci. Jedną ważną cechą Duplo jest ich integralność z standardowymi klockami Lego. 

Lego w latach 70 i 80

Zestaw z systemu Lego Castle. Źródło: brickfanatics.com.

Historia Lego przez następne dekady wieku XX to jedna wielka ekspansja. Syn Godtfreda, Kjeld Kirk Christiansen dołączył do kręgu menadżerskiego i otworzył nowe fabryki oraz oddział zajmujący się badaniami i rozwojem by upewnić, że fabryka utrzymuje nowoczesne metody produkcji. W 1974 roku, pojawiła się pierwsza figurki przedstawiające ludzi. Do 1978, ewoluowały one do minifigurki, którą znamy i używana jest do dziś. W 1975, firma wypuściła bardziej zaawansowane zestawy skierowane do bardziej dorosłego odbiorcy. Zestawy te ewoluowały w Lego Technik i zawierają małe części tj. dźwignie, zębatki, osie i różne złącza. Grupa Lego próbowała także przyciągnąć większą uwagę dziewcząt poprzez wypuszczenie serii „Scala” która zawierała elementy biżuterii. Historia, ta nabrała większego rozpędu wraz z dodaniem dedykowanych tematyk, które były postrzegane jako systemy w systemie. Były to Lego Space, Lego Castle, Lego Town (później przemianowane w Lego City), i Lego FabuLand, ostatnie było skierowane dla młodszych dzieci. W 1988, grupa Lego dodała także Lego Pirates i zaczęła używanie innych twarzy swoim minifigurkom. Miały teraz pełną gamę emocji i detali tj. brody lub opaski na oczy. Zwiększono także produkcję, stawiając fabryki w Południowej Korei, Brazylii, Malezji i wielu innych krajach. 

Lego zalicza spadek

Asortyment elementów i części Lego od Jack’a Taylor/Getty Images. Źródło: vox.com. 

Przez całe lata 90 i następne stulecie firma Lego odnotowała spadek zysków. Było to częściowo spowodowane zmianą filozofii projektowania. Wielu oryginalnych projektantów zostało zwolnionych, a zatrudniono młodych „innowatorów”, którzy niewiele wiedzieli o projektowaniu zabawek. Okazało się to błędem dla firmy, która popadła w gwałtowny upadek. W 1998 roku firma musiała zwolnić ponad 1000 pracowników. W 1999 roku Lego rozpoczęło produkcję zestawów licencjonowanych. W Lego dostępne stały się zestawy z serii Gwiezdne Wojny i Harry Potter, a dla Duplo powstały zestawy Kubusia Puchatka. Koszty licencji zaowocowały droższymi zestawami, które odrzuciły fanów. Historia Lego przez następne pięć lat charakteryzowała się walką i kontrolą strat. W 2004 roku firma prawie zbankrutowała. Kjeld Kirk Christiansen ustąpił ze stanowiska dyrektora generalnego i przekazał to stanowisko Jørgen’owi Vig Knudstorp’owi, pierwszemu dyrektorowi generalnemu spoza rodziny. Nowy szef natychmiast przystąpił do wdrażania planów naprawczych, aby uratować podupadającą firmę.

Niedawna historia Lego

Lego z serii Ninjago. Źródło: Lego

Pod zarządem Jørgen’a Vig’a Knudstorp’a, firma zaczęła się ożywiać. Sprzedaż pobudziła głównie seria Gwiezdnych Wojen. Pomimo recesji Lego znów stało się dochodowe, głównie dzięki licencjonowanym produktom. Dużym impulsem dla firmy było także wejście na rynek gier wideo i seriali telewizyjnych. Wydanie nowych tematyk pomogło także Lego odzyskać siły, w tym Lego Vikings i Lego Architecture. W 2011 roku Lego wypuściło serie Ninjago, któremu towarzyszyły gry wideo i serial telewizyjny. Ninjago osadzone jest w świecie fantastycznym z ninja i stał się jednym z najpopularniejszych flagowych serii Lego. Pomimo sukcesów, pojawiła się poważna przeszkoda w postaci opinii publicznej. Lego współpracowało z Royal Dutch Shell na początku swojej historii i wznowiło współpracę z naftowym gigantem w 2011 roku. Posunięcie to wywołało ogromny protest, w miarę jak społeczeństwo stało się bardziej świadome ekologicznie. Po udanej kampanii Greenpeace, Lego ustąpiło i zdecydowało się nie przedłużać umowy z Shell. Firma Lego wyszła jednak poza ten PR-owy koszmar i kontynuowała wspinaczkę. W 2014 roku Grupa Lego i Warner Brothers wypuścili film Lego Przygoda, który spotkał się z szerokim uznaniem i niemal jednomyślnie pozytywnymi recenzjami.

Część fabryki Lego w Monterrey, Meksyk. Źródło: cafef.vn.

Rok 2017 przyniósł spadek przychodów i utratę miejsc pracy, ale firma szybko się odbiła. Wydano film Lego Batman oraz film Lego Ninjago. Jeśli chodzi o ekspansję, w latach ożywienia Lego rozszerzyło swoją produkcję o fabryki w Meksyku, Chinach i na Węgrzech. A w 2019 roku ukazała się kontynuacja filmu Lego Przygoda, czyli Lego Przygoda 2. Przyszłość Lego rysuje się w jasnych barwach. Ostatnia pandemia faktycznie miała pozytywny wpływ na sprzedaż klocków Lego, ponieważ zmusiła ludzi do pozostania w domu. W 2022 roku spółka odnotowała 27% wzrost sprzedaży w ostatnim roku finansowym, a w 2023 roku firma planuje otworzyć zakłady produkcyjne w Wietnamie. Obecnie Lego zatrudnia ponad 24 000 pracowników i ma prawie 900 sklepów z marką Lego na całym świecie, przy czym ogromnie rozwija się rynek znajdujący się w Chinach.

Logo Lego. Źródło: ign.com

Sukces historii Lego nie jest głównie wycelowany w bycie jedną zabawką, lecz całym systemem wraz z każdym zestawem, gdzie elementy mogą na przemiennie być wymieniane. Jest to system konstrukcyjny, który umożliwia ludziom budowanie niesamowitych rzeczy prosto z ich wyobraźni.

Częścią szczęścia z posiadania Lego jest dodawanie elementów do swojej kolekcji, by budować jeszcze więcej rzeczy. To przez ten efekt wywoływany na kolekcjonerach, Lego stało się tak udanymi i popularnymi zabawkami na świecie.