Izrael pozyskuje rzadki starożytny kawałek papirusu z hebrajską inskrypcją

Izrael zdobył kawałek starożytnego papirusu, o którym wcześniej nie słyszano. Opatrzony jest on hebrajską inskrypcją, pochodzącą sprzed około 2700 lat, a przebywał w posiadaniu mieszkańca Montany w Stanach Zjednoczonych, o czym poinformował w środę krajowy instytut antyków.

Skrawek papirusu, niewiele większy od znaczka pocztowego, z czterema linijkami pisma z pociągnięciami o ostrych kątach, jest jednym z zaledwie kilku pochodzących z regionu i datowanych na okres późnej epoki żelaza – powiedzieli archeolodzy. Izraelski Instytut Antyków doniósł, że potwierdził jego wiek, używając metody datowania radiowęglowego i odpowiada to temu, co można wnioskować ze stylu pisma. Joe Uziel, dyrektor wydziału judejskich zwojów pustynnych, powiedział, że wiek ustalony metodą radiowęglową pokrywający się z tym, co wiadomo o paleograficznym stylu pisma, "upewnia go mocno" w przekonaniu, że nie chodzi tutaj o nowoczesną podróbkę.

Uziel mówił dalej, iż papirus, który opatrzono zresztą biblijnym imieniem Ismael, został prawdopodobnie zrabowany jakiś czas temu w poprzednim wieku z jaskini na Pustyni Judejskiej. Skąd oryginalnie pochodzi, a także jaką podróż przebył z pustyni do Montany przed sześćdziesięcioma laty czy teraz do Jerozolimy – to wszystko pozostaje niejasne.

Instytut antyków nie podał nazwiska mieszkańca Montany, powiedział natomiast, że jego matka weszła w posiadanie artefaktu podczas wizyty we wschodniej części Jerozolimy w 1965 r., okupowanej wtedy przez Jordanię, i przywiozła go do Stanów Zjednoczonych. Obowiązujące wówczas prawo surowo zabraniało sprzedaży antyków oraz zakazywało eksportu artefaktów bez pozwolenia ministra antyków. Nie było jasnym, czy kobieta takie zezwolenie posiadała.

Liczne fragmenty zwojów z jałowych ziem regionu Morza Martwego, które pojawiły się na rynku antyków w ostatnich latach – wliczając w to kilka, które trafiły do Museum of the Bible w Waszyngtonie – okazywały się być sfałszowane.

Instytut antyków pokazał prasie w swoich laboratoriach w Jerozolimie pozyskany papirus oraz dwie inne starożytne hebrajskie inskrypcje, które obecnie posiada - jedną znalezioną w jaskini w pobliżu Morza Martwego w latach 50. i drugą, przejętą z czarnego rynku antyków w 2016 roku, o której mówi się, że zrabowano ją z jakiejś jaskini.

Eitan Klein, szef izraelskiej jednostki ds. prewencji kradzieży antyków, powiedział, że matka mężczyzny z Montany mogła nabyć przedmiot od Khalila Iskandera Shahina, handlarza antykami z Betlejem lepiej znanego jako Kando, który przehandlował wiele spośród oryginalnych zwojów znalezionych w obszarze Morza Martwego. Istnieje też możliwość, że otrzymała papirus od kustosza Muzeuma Rockefellera w Jerozolimie. Sposób, w jaki Shahin albo kustosz, obaj już nieżyjący, mogli wejść w posiadanie papirusu, pozostaje tajemnicą.

Mężczyzna z Montany, którego nie udało się zidentyfikować, odziedziczył papirus po śmierci matki. Pewien pracownik izraelskiego uniwersytetu zauważył zdjęcie tego wcześniej nieudokumentowanego tekstu pośród nieopublikowanych zapisków kolegi i powiadomił Kleina, który wytropił właściciela – poinformował instytut antyków. Klein powiedział, że mężczyznę zaproszono do Jerozolimy w 2019 r. i obu stronom przyszło zaaranżować "ustalenie", w rezultacie którego papirus został przekazany izraelskim władzom.