Obraz: Pomnik Platona w Atenach autorstwa Brigidy Solano

Obraz: Pomnik Platona w Atenach autorstwa Brigidy Solano 

Według Graziano Ranocchia, profesora papirologii na Wydziale Filologii, Literatury i Lingwistyki Uniwersytetu w Pizie, filozof został pochowany w sekretnym ogrodzie w pobliżu świątyni Muz w Akademii Platońskiej w Atenach, która została zarezerwowana specjalnie dla niego. Jak tłumaczy Ranocchia wcześniejsze informacje potwierdzały jedynie, iż Platon spoczywa na terenie akademii, jednak bliżej określona lokalizacja nie była znana. Akademia Platońska została zniszczona w 86 r. przez rzymskiego generała Sullę. 

Tekst zawiera również znacznie więcej szczegółów dotyczących ostatniej nocy Platona, niestety nie był on fanem muzyki, która towarzyszyła jego śmierci. Uprzednio sądzono, że tak zwane „słodkie nuty” grane przez jedną z niewolnic z Tracji, były dla filozofa nie lada przyjemnością, powiedzieli eksperci w czasie zeszłotygodniowej prezentacji w Neapolu. Jednak teraz zwoje ujawniły, że w rzeczywistości, mimo wysokiej gorączki na łożu śmierci, Platon stwierdził, że artystka ta miała „marne poczucie rytmu”. „Nie dość, że miał wysoką gorączkę, to dodatkowo przeszkadzała mu grana wówczas muzyka” tłumaczy Ranocchia. 

Niedawno odszyfrowany tekst wyjaśnia również okoliczności, w jakich filozof został sprzedany jako niewolnik w 399 r. – zaraz po śmierci Sokratesa, bądź w 404 r. po tym jak Spartanie podbili wyspę Egina. Wcześniej sądzono, że miało to miejsce  w 387 r. na Sycylii. Dokumenty te są częścią około 1800 zwęglonych zwojów odkrytych w XVIII wieku w budynku, który prawdopodobnie należał do teścia Juliusza Cezara, który zamieszkiwał w Herkulanum – nadmorskim mieście, położonym około 20 kilometrów od Pompejów. Eksperci wykorzystują sztuczną inteligencję oraz koherencyjną tomografię optyczną – technikę obrazowania oraz technologię hiperspektralnego obrazowania w podczerwieni, by móc odczytać sekwencje ukrytych na papirusach tekstów. 

Odkrycia dokonano dzięki dotacji z Unii Europejskiej (a dokładnie z ERC – Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych) w wysokości 2,5 miliona euro, która została przyznana w 2021 roku. Projekt, noszący nazwę Greek Schools, to pięcioletnie badanie, które wykorzystuje różne technologie oraz metody do pomocy w rozszyfrowaniu kruchych papirusów. „Ilość tekstu ze zwojów odpowiada odkryciu 10 nowych fragmentów papirusów średniej wielkości” – tłumacz Kilian Fleischer, redaktor tekstów z ramienia projektu Greek Schools podczas prezentacji w Neapolu. „Takie odkrycia często wiążą się z nowymi i szczegółowymi ciekawostkami dotyczącymi Akademii Platona, literatury hellenistycznej, Filodemosa z Gadary czy ogólnie historii starożytnej”.