Odkrycie tajemniczej sztucznej dłoni z czasów średniowiecza

© Marco Bianchetti | Unsplash

W samym sercu Niemiec, w mieście Freising, bawarscy archeolodzy znaleźli szkielet, który nie był taki jak wszystkie. Jak informują badacze w oświadczeniu prasowym Bawarskiego Urzędu Ochrony Zabytków, szczątki należały do osoby w wieku 30-50 lat, która żyła między 1450 a 1620 rokiem. Cecha szczególna? Mężczyźnie zostały amputowane cztery palce lewej ręki: wskazujący, środkowy, serdeczny i mały. Jednak był wyposażony w metalową protezę dłoni, która została „dość starannie wyczyszczona, prześwietlona, ustabilizowana i zbadana”. Badacze opisali narzędzie jako „wyrafinowaną konstrukcję z żelaza i innych metali”.

Odkrycie, które mówi wiele o medycynie tamtego okresu

Według naukowców proteza została stworzona poprzez spersonalizowanie formowanie amputowanych palców ręki. Ta technika miała na celu naśladowanie krzywizny i rozmieszczenia palców w naturalnej pozycji spoczynku. Po wykonaniu narzędzia zostało ono przymocowane do ramienia mężczyzny za pomocą bandażu, co potwierdzają pozostałości tkanin i skóry znalezione na protezie przez naukowców. Niestety, narzędzie nie posiadało stawów. Cztery metalowe palce na protezie zostały wykonane z cienkich arkuszy sztywno zamocowanego metalu. Pomimo to odkrycie sugeruje, że osoby dotknięte amputacją już w tamtym okresie były obiektem zainteresowania lekarzy.

To nie pierwsza odnaleziona proteza

Z uwagi na liczne konflikty w Europie Środkowej w erze średniowiecza, odnaleziono już wiele protez. W sumie eksperci zidentyfikowali już prawie pięćdziesiąt podobnych protez pochodzących z tego okresu. Ponadto zgłoszono już kilka bardziej skomplikowanych egzemplarzy posiadających elementy mechaniczne. Jest to szczególnie widoczne w przypadku protezy Götza von Berlichingena (~1480-1562), byłego rycerza i najemnika niemieckiego, który stracił jedną ze swoich kończyn w wyniku uderzenia armatniego podczas Wojny o sukcesję w Landshut w 1504 roku. Jego proteza, obecnie eksponowana w muzeum Jagsthausen w Götzenburgu w Niemczech, prezentuje „wyjątkową” złożoność. Wyposażona w mechanizmy zębate, proteza pozwalała jej posiadaczowi poruszać palcami i falangami.