Rezydencja na plaży, liczącą blisko 2000 lat, została odkryta podczas prac budowlanych

Zdjęcie: Gmina Bacoli

Zbudowana w pierwszym wieku okazała rezydencja, z której roztacza się widok na wyspy Ischia i Procida, jest obecnie częściowo zalana przez morze. Eksperci uważają, że mogła to być niegdyś willa Pliniusza Starszego, legendarnego pisarza, przyrodnika i dowódcy stacjonującej tam rzymskiej floty wojennej. 

Odkrycie, dokonane w zeszłym tygodniu w nadmorskim mieście Bacoli, odsłoniło grube kamienne mury obwodowe dziesięciu dużych pokoi wraz z podłogami, ścianami wyłożonymi kafelkami i labiryntem nienaruszonych tarasów. W pierwszym wieku rezydencja znajdowała się w rzymskim porcie w Misenum, gdzie przez cztery stulecia flota 70 statków kontrolowała Morze Tyrreńskie, którego bezpieczeństwo było kluczem do utrzymania zachodniej flanki Cesarstwa Rzymskiego.

„Prawdopodobnie majestatyczna willa miała 360-stopniowy widok na Zatokę Neapolitańską, użyteczny do celów wojskowych” - powiedziała w wywiadzie dla CNN Simona Formola, główny archeolog w Neapolu. „Uważamy, że głębsze warstwy wykopalisk mogą ujawnić więcej pomieszczeń, a nawet freski - potencjalnie również inne cenne znaleziska”. Władze były zaskoczone wyszukanym stylem ścian, które zostały zbudowane z bloków wapiennych w kształcie rombu, umieszczonych w ozdobnym wzorze przypominającym siatkę około 70 centymetrów pod ziemią.

Willa biegnie w dół do małego, rozpadającego się kamiennego doku, znajdującego się obecnie około czterech metrów poniżej poziomu morza. To, że ta - i inne części willi - znajdują się obecnie pod wodą, wynika ze zjawiska opadania powierzchni ziemi do morza na obszarach narażonych na częstą aktywność wulkaniczną (bradysejizm). Obszar ten graniczy z kalderą w kształcie księżyca, bądź wygasłym już wulkanem.

Wykopaliska będą kontynuowane w nadchodzących miesiącach, a władze mają nadzieję rzucić więcej światła nie tylko na formę samej willi na plaży, ale także na życie i struktury społeczne jednej z najważniejszych kolonii w Cesarstwie Rzymskim. „Odkrycie jest tym bardziej wyjątkowe, że wiemy bardzo niewiele o porcie w Misenum” - tłumaczy Formola.

Oprócz pełnienia funkcji punktu obserwacyjnego, willa Pliniusza na plaży była prawdopodobnie wykorzystywana także do wypoczynku. Prywatny dok był miejscem, w którym witał wysoko postawionych gości przybywających drogą morską na wystawne przyjęcia. Wielu starożytnych Rzymian przyjeżdżało do Bacoli i okolic, aby cieszyć się swoimi domami wakacyjnymi oraz łaźniami termalnymi i uzdrowiskami w regionie.

Bacoli znajduje się na tak zwanych „Polach Flegrejskich” bądź „Równinach Ognia”, które są usiane naturalnymi gejzerami i małymi aktywnymi kraterami, w których wciąż występują częste trzęsienia ziemi. Ze względu na płomienie i siarkowe opary, starożytni wierzyli, że jest to wejście do podziemi i nazwali je „Ustami Piekieł”. 

Możliwe jest, że Pliniusz Starszy był świadkiem erupcji Wezuwiusza w 79 r. Wiadomo, że zginął próbując ratować ludzi uciekających przed kataklizmem.

Mimo tego że archeolodzy byli zaskoczeni znaleziskiem, lokalna legenda od dawna mówiła o istnieniu podziemnego skarbu w tym miejscu. Na plaży sąsiadującej z nowo odkrytymi murami willi, duża ceglana ruina została nazwana przez lokalnych mieszkańców „gadającą ścianą”, ponieważ ich zdaniem dowodziła ona niegdysiejszego istnienia rezydencji.

Miejsce to stanie się teraz skansenem, który zostanie otwarty w nadchodzących tygodniach. „Ruiny rzymskiej willi zostaną oczyszczone i odgrodzone drewnianymi płotami” - powiedział burmistrz Bacoli Josi Gerardo Della Ragione. „To one będą teraz sercem tej pięknej przestrzeni, którą nasi mieszkańcy i goście będą mogli podziwiać”.