Skamieniałości sugerują, że wczesne ludzkie „hobbity” miały przodków, którzy byli jeszcze mniejsi

Miejsce wykopalisk Mata Menge na indonezyjskiej wyspie Flores w 2019 r., po lewej, i fragment kości ramienia wydobyty w tym miejscu – Garrit van den Bergh. Zdjęcie: Yousuke Kaifu/AP

Zgodnie z badaniem opublikowanym we wtorek w czasopiśmie Nature, szczątki kopalne sugerują, że wczesny gatunek ludzki, nazywany „hobbitami”, miał przodków, którzy byli jeszcze niżsi.

Wymarły gatunek Homo floresiensis został nazwany od indonezyjskiej wyspy Flores, gdzie żył, choć naukowcy często odnoszą się do nich jako „hobbity” nawiązując do postaci z „Władcy Pierścieni”. Skamieniałości odkryte na wyspie 20 lat temu, datowane na 60 000 do 100 000 lat, sugerowały, że przedstawiciele tego gatunku mieli około 107 centymetrów wzrostu.

Naukowcy, którzy badali fragmenty kości ramiennej, znalezione na tej samej wyspie w 2013 roku, teraz twierdzą, że wcześni krewni byli o około 6 centymetrów niżsi i istnieli co najmniej 700 000 lat temu.

„To jest najmniejsza dorosła ludzka kość ramienna, jaką kiedykolwiek odkryto”, powiedział Gerrit van den Bergh, współautor badania i paleontolog z Uniwersytetu Wollongong w Australii. „Jest to coś wyjątkowego”.

Badaczom zajęło prawie dekadę, aby na podstawie tej około 9 centymetowej kości, która została wykopana około 72 kilometry od pierwotnego stanowiska jaskini Liang Bua, określić wzrost oraz upewnić się, że należała do osoby dorosłej, a nie dziecka.

„Była złamana na wiele kawałków”, dodał Bergh.

Fragment kości ramiennej Mata Menge, po lewej, w tej samej skali co kość ramienna Homo floresiensis z jaskini Liang Bua na wyspie Flores w Indonezji. Zdjęcie: Yousuke Kaifu/Uniwersytet Tokijski/AP

Homo floresiensis przybyli na wyspę prawie milion lat temu, powiedział Bergh, ale szybko ewoluowali, stając się mniejszymi, a ostatecznie wyginęli.

Chociaż naukowcy nie mają jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, dlaczego ich ciała zmniejszyły się, Bergh zauważył, że wskazówek można szukać w faunie tego obszaru.

Zwierzęta na wyspie, takie jak słonie, przeszły podobne zmiany ewolucyjne, powiedział Bergh, być może z powodu ograniczonych zasobów żywności.

„Jeśli masz populację, która szybko rośnie i wyczerpuje swoje zasoby żywności”, stwierdził, „dochodzi do załamania populacji”.

W obliczu niedoborów żywności, mniejsze osobniki mają większe szanse na przeżycie, „więc pojawia się presja selekcyjna w kierunku mniejszego rozmiaru”, dodał.

Choć pochodzenie Homo floresiensis od dawna jest przedmiotem sporu, autorzy nowego badania twierdzą, że wspiera ono teorię, iż wywodzą się oni od Homo erectus, jednego z pierwszych rozpoznawalnych gatunków człowiekowatych. Bergh powiedział, że anatomia małej kości ramiennej, jak również dwóch skamieniałych zębów znalezionych razem z nią, jest podobna do tej u Homo erectus.

Jednak wciąż pozostaje duże pytanie: jak ten niewielki gatunek znalazł się na wyspie?

„Prawdopodobnie był to dziwny przypadek, nie wiemy, ale nie sądzę, żeby w tamtym czasie budowali łodzie”, powiedział. „Na lądzie mogą się przemieszczać, ale na wyspie są uwięzieni. Muszą więc dostosować się do zmieniających się warunków klimatycznych”.