Średniowieczny statek znaleziony w największym jeziorze Norwegii

Naukowcy odkryli wrak podczas realizacji projektu Mission Mjøsa, którego celem jest mapowanie dna jeziora o powierzchni 140 mil kwadratowych (363 kilometrów kwadratowych) za pomocą technologii sonarowej o wysokiej rozdzielczości. Norweski Instytut Badań Obronnych kierował misją dwa lata po przeprowadzeniu kilku zdalnie sterowanych pojazdów (ROV) inspekcji obszarów jeziora, gdzie zatopiono duże ilości amunicji. Według Norweskiego Uniwersytetu Nauki i Technologii jezioro jest źródłem wody pitnej dla około 100 000 ludzi w Norwegii, więc amunicja stanowi zagrożenie dla zdrowia. Wrak statku został zauważony podczas badania jeziora.

„Spodziewałem się, że podczas mapowania zatopionej amunicji odkryto również wraki statków – tak się okazało” – powiedział Øyvind Ødegård, starszy badacz archeologii morskiej na Norweskim Uniwersytecie Nauki i Technologii oraz główny badacz misji . „Chodziło o to, że statystyczna szansa na znalezienie dobrze zachowanych wraków statków została uznana za dość wysoką”.

Niedawno odkryty wrak statku znajduje się na głębokości około 411 metrów i został uchwycony przez sonar, system wykorzystujący impulsy dźwiękowe do wykrywania i pomiaru obszaru pod powierzchnią wody. Zdjęcia ujawniły, że statek miał 10 metrów długości.

Środowisko słodkowodne i brak aktywności fal na tej głębokości utrzymywały statek w nieskazitelnym stanie, z wyjątkiem korozji kilku żelaznych gwoździ na obu końcach statku. Dla Ødegårda zużycie metalu jest wyraźną wskazówką, że wrak spoczywał na dnie jeziora od dłuższego czasu, ponieważ korozja zajęłaby setki lat. Powiedział, że ostatecznie statek może stracić swoją strukturę, gdy wszystkie gwoździe się rozpadną.

W części rufowej statku widoczne są ślady centralnego steru, służącego do sterowania, który zwykle pojawiał się nie wcześniej niż pod koniec XIII wieku. Łącząc te dwie cechy, archeolodzy byli w stanie oszacować, że statek powstał nie wcześniej niż w 1300 i nie później niż w 1850 roku.

Wydaje się, że statek został zbudowany przy użyciu techniki nordyckiej, w której deski ciała zachodzą na siebie. Ta metoda była używana w epoce Wikingów jako sposób na uczynienie naczynia lżejszym i mocniejszym i jest znana jako konstrukcja klinkierowa. Ponieważ wrak statku został znaleziony na środku jeziora, Ødegård uważał, że statek zatonął przy złej pogodzie. Dodał, że najprawdopodobniej statek miał kwadratowe żagle, które okazały się trudne w nawigacji dla marynarzy złapanych w ekstremalnie wietrznych warunkach.