Starożytna guma do żucia pokazuje, co jedli młodzi ludzie z epoki kamienia prawie 10 000 lat temu

Ślady zębów w gumie do żucia z epoki kamienia mówią nam, co troje młodych ludzi, dwie dziewczynki i chłopiec, jedli przed jej żuciem. Oto ślady zębów w plastelinie. Zdjęcie: Verner Alexandersen

Starożytna guma do żucia pokazuje, co jedli młodzi ludzie z epoki kamienia prawie 10 000 lat temu

W grupie było kilku młodych ludzi, którzy żuli włókno brzozowe, znane jako żywica. Jest to forma naturalnej gumy do żucia. Żują, wypluwają, a grudki pozostają. Guma z epoki kamienia była często używana do leczenia nieświeżego oddechu, ale także do produkcji kleju. Młodzież żuła żywicę natychmiast po zjedzeniu pstrąga, jelenia i orzechów laskowych.

Mieli bóle zębów

Jedno z nich miało duże trudności z przeżuwaniem twardego mięsa jelenia. Miał poważną infekcję dziąseł, znaną jako zapalenie przyzębia, i nie mógł dobrze żuć żywicy. Skąd wiemy, że wszystko to wydarzyło się danego dnia prawie 10 000 lat temu?

Ponieważ żywica była częścią dużego znaleziska archeologicznego w Szwecji. Dzięki datowaniu węglowemu artefaktów i badaniom DNA śladów zębów w żywicy, naukowcy byli w stanie odkryć szczegóły dotyczące ludzi, którzy żyli wzdłuż szwedzkiego wybrzeża 10 000 lat temu.

Chwila z życia

Stanowi to chwilę z życia małej grupy myśliwych i zbieraczy na zachodnim wybrzeżu Skandynawii. „Myślę, że to niesamowite - tutaj możemy zobaczyć, że ci nastolatkowie jedli jelenie, pstrągi i orzechy laskowe 9 700 lat temu, i że przynajmniej jeden z nich miał poważne problemy z zębami” - mówi Anders Götherström, profesor na Wydziale Archeologii i Kultury Starożytnej Uniwersytetu Sztokholmskiego, w komunikacie prasowym.

Znalezisko z epoki kamienia łupanego zostało dokonane na Orust, wyspie położonej na północ od Göteborga, na początku lat 90-tych XX wieku. Znalezisko nazywa się Huseby Klev, a DNA z żywicy zostało przeanalizowane już w 2019 roku. W tym czasie odkryto, że ślady zębów należały zarówno do chłopców, jak i dziewcząt, i że byli to nastolatkowie.

Ale dopiero teraz dowiedzieli się, co jedli przed żuciem gumy z epoki kamienia łupanego oraz, że jeden z nich cierpiał na paradontozę. Analizy zostały niedawno opublikowane w czasopiśmie naukowym „Scientific Report”.

Skąd pochodzą ludzie z epoki kamienia łupanego?

Młodzi ludzie byli częścią społeczeństwa łowiecko-zbierackiego, które przeniosło się do Skandynawii w okresie po tym, jak lód zaczął się cofać po ostatniej epoce lodowcowej. Mogli przybyć z północnego wschodu, przez tereny dzisiejszej północnej Rosji i Finlandii. Ale mogli również przybyć z Europy Zachodniej ponad 11 000 lat temu, podróżując wzdłuż wybrzeża Norwegii, a następnie do Szwecji.

Naukowcy teoretyzują, że ci, którzy przybyli z Europy Zachodniej, północnej Rosji i Finlandii, spotkali się i wymieszali w Skandynawii. Nazywa się ich skandynawskimi łowcami i zbieraczami.

- "Tacy ludzie już dziś nie istnieją. Części ich DNA można nadal znaleźć u ludzi żyjących dzisiaj, ale żaden z nich nie ma takiego samego składu”- mówi archeolog Per Persson w artykule na stronie forskning.no.

Jest on archeologiem i badaczem w Muzeum Historii Kultury w Oslo i kierował projektem, który wykazał, że ślady zębów w żywicy należały do młodych ludzi. Brał również udział w nowym badaniu.

Żucie pozostawiono młodym

Huseby Klev zostało odkopane 30 lat temu, a żywica została znaleziona wraz z pozostałościami kamiennych narzędzi, które są datowane na około 9 700 lat. Według Muzeum Historii Kultury, miejsce, w którym znaleziono te stare kawałki gumy do żucia, było miejscem produkcji. Innymi słowy, materiały były wytwarzane i przetwarzane w celu produkcji narzędzi.

Żywica była również używana do naprawy drewnianych artefaktów. Badacze uważają na przykład, że młodzi ludzie żuli żywicę w celu wytworzenia kleju, którego używali do przymocowania głowicy siekiery do drewnianego trzonka.

Zadanie żucia mogło być pozostawione dzieciom i młodym dorosłym, ponieważ wiele zachowanych śladów zębów pochodzi z zębów mlecznych.