Szkielety odkopane w „niezwykle rzadkim" szkockim grobowcu sprzed 5000 lat

National Museums Scotland

Ruiny „ niezwykle rzadkiego" grobowca sprzed 5000 lat zostały odkryte na jednej ze szkockich wysp Orkadów, poinformowało we wtorkowym oświadczeniu National Museums Scotland.

Wykopaliska w Holm, East Mainland na Orkadach, ujawniły kamienną konstrukcję, do której można dostać się przez przejście o długości 7 metrów (23 stóp) i ślady kopca - lub stosu kamieni - który by go przykrył, reprezentując „ szczyt neolitycznej inżynierii w północnej Wielkiej Brytanii" - czytamy w oświadczeniu. Czternaście przegubowych szkieletów mężczyzn, kobiet i dzieci, a także inne ludzkie szczątki, odkryto w jednej z sześciu mniejszych komór bocznych, które otaczały dużą kamienną komorę. „ W neolicie byłby to niesamowicie imponujący kopiec o średnicy 15 metrów, bardzo pokaźnej konstrukcji kamiennej, bardzo imponującej architekturze. Te komórki to prawdziwy wyczyn inżynierii" - powiedział CNN Hugo Anderson-Whymark, jeden ze współkierowników wykopalisk i starszy kustosz prehistorii (neolitu) w National Museums Scotland. Anderson-Whymark powiedział, że dwa szkielety zostały ustawione w taki sposób, że prawie obejmowały się nawzajem, a dwoje dzieci umieszczono nad ich głowami. Jednak archeolodzy nie ustalili jeszcze relacji między tymi osobami.

„ Zachowanie tak wielu ludzkich szczątków w jednej części pomnika jest niesamowite, zwłaszcza że kamień został w większości zrabowany na materiał budowlany" - powiedziała w oświadczeniu archeolog Vicki Cummings, kierownik Szkoły Historii, Archeologii i Religii na Uniwersytecie w Cardiff, która współkierowała wykopaliskami.

„ Niezwykle rzadko można znaleźć takie depozyty grobowe, nawet w dobrze zachowanych grobowcach komorowych, a te szczątki umożliwią nowy wgląd we wszystkie aspekty życia tych ludzi" - dodała.

National Museums Scotland

Na Orkadach znanych jest tylko 12 innych podobnych grobowców, określanych jako groby przejściowe typu Maes Howe. Większość z nich pozostaje widoczna w krajobrazie - w przeciwieństwie do najnowszego odkrycia, które zostało zakopane pod ziemią. 

Zgodnie z oświadczeniem, został on w dużej mierze zniszczony pod koniec XVIII lub na początku XIX wieku, aby zapewnić kamień do budowy domu wiejskiego, ale późniejsze podstawowe wykopaliska w 1896 roku odkryły osiem szkieletów i skłoniły lokalnego antykwariusza Jamesa Wallsa Cursitera do postawienia hipotezy, że był to zrujnowany grobowiec.

Dokumenty przechowywane w prywatnej kolekcji notatek Curistera zawierały więcej wskazówek, które pozwoliły archeologom na przeprowadzenie badań geofizycznych w nadziei na wskazanie potencjalnego grobowca i stanowiły podstawę do wykopalisk. „ Dokonanie tego odkrycia było sporym zaskoczeniem" - powiedział Anderson-Whymark. „ To taka wielka rzecz, ale dziś to tylko łagodnie falujące pole trawy. Na powierzchni nie ma nic, co sugerowałoby, że ten grobowiec kiedykolwiek tam istniał, ale kiedyś byłby to niesamowity pomnik. Mamy szczęście, że zostawili nam tylko tyle".