Misja DART NASA przygotowuje się do zderzenia z asteroidą

Misja DART, czyli „Double Asteroid Redirection Test”, spotka się ze skałą kosmiczną 26 września po dziesięciomiesięcznym locie.

Statek kosmiczny uderzy w asteroidę, aby sprawdzić, jak wpłynie to na ruch asteroidy w kosmosie. Transmisja na żywo zdjęć wykonanych przez sondę będzie dostępna na stronie internetowej NASA od 17:30 ET tego dnia. Oczekuje się, że uderzenie nastąpi około 19:14 ET.

Celem misji jest Dimorphos, mała asteroida krążąca wokół planetoidy Didymos. System asteroid nie stanowi zagrożenia dla Ziemi, powiedzieli urzędnicy NASA, co czyni go idealnym celem do przetestowania uderzenia kinetycznego — które może być potrzebne, jeśli jakaś asteroida będzie kiedykolwiek na drodze do uderzenia w Ziemię.

Wydarzenie będzie pierwszą pełnowymiarową demonstracją technologii odchylenia, która może chronić planetę.

„Po raz pierwszy w historii wymiernie zmienimy orbitę ciała niebieskiego we wszechświecie” - powiedział Robert Braun, szef Sektora Eksploracji Kosmosu w Uniwersyteckim Laboratorium Fizyki Stosowanej Uniwersytetu Johns Hopkins.

Obiekty bliskie Ziemi to asteroidy i komety o orbitach do 48,3 miliona kilometrów (30 milionów mil) od Ziemi. Wykrywanie zagrożenia ze strony obiektów bliskich Ziemi lub NEO, które mogą spowodować poważne szkody, jest głównym celem NASA i innych organizacji kosmicznych na całym świecie.

Kurs kolizyjny

Astronomowie odkryli Didymos ponad dwie dekady temu. Jego nazwa oznacza po grecku „bliźniak”, ukłon w stronę tego, jak asteroida tworzy układ podwójny z mniejszą asteroidą lub księżycem. Didymos ma prawie 0,8 kilometra (0,5 mili) średnicy.

Tymczasem Dimorphos ma średnicę 160 metrów (525 stóp), a jego nazwa oznacza „dwie formy”.

Statek kosmiczny niedawno po raz pierwszy dostrzegł Didymos za pomocą instrumentu o nazwie „Didymos Reconnaissance and Asteroid Camera for Optical Navigation” (DRACO). Kiedy w lipcu wykonał zdjęcia, statek znajdował się około 32 miliony kilometrów (20 milionów mil) od układu podwójnego asteroid.

W dniu uderzenia zdjęcia wykonane przez DRACO nie tylko pozwolą pierwszy raz przyjrzeć się Dimorphos, ale statek kosmiczny użyje ich także do autonomicznego naprowadzenia się na spotkanie z maleńkim księżycem.

Podczas wydarzenia zdjęcia te będą przesyłane na Ziemię z szybkością jednego na sekundę, zapewniając „całkiem oszałamiające” spojrzenie na Księżyc, powiedziała Nancy Chabot, planetolog i kierownik koordynacji DART w Laboratorium Fizyki Stosowanej.

W momencie uderzenia Didymos i Dimorphos będą stosunkowo blisko Ziemi — w promieniu 11 milionów kilometrów (6,8 miliona mil).

Statek kosmiczny będzie leciał z prędkością około 24 140 kilometrów na godzinę (15 000 mil na godzinę), gdy zderzy się z Dimorphosem.

Według NASA misja ma na celu rozbicie się o Dimorphos, aby zmienić ruch asteroidy w kosmosie. Kolizja ta zostanie zarejestrowana przez LICIACube lub Lekki włoski CubeSat do obrazowania asteroid, towarzyszącego satelitę dostarczonego przez Włoską Agencję Kosmiczną.

CubeSat wielkości teczki złapał stopa w kosmos w DART. Niedawno odłączył się od statku kosmicznego i podróżuje za nim, aby rejestrować, co się dzieje.

Trzy minuty po uderzeniu CubeSat przeleci obok Dimorphos, aby uchwycić obrazy i wideo. Wideo, choć nie jest natychmiast dostępne, zostanie przesłane strumieniowo na Ziemię w tygodniach i miesiącach po kolizji.

Ochrona planety

Dimorphos został wybrany do tej misji, ponieważ ma podobny rozmiar w stosunku do asteroid, które mogą stanowić zagrożenie dla Ziemi. Statek kosmiczny jest około 100 razy mniejszy niż Dimorphos, więc nie zniszczy asteroidy.

Szybkie uderzenie zmieni prędkość orbitalną Dimorphosa o 1%, co nie brzmi jak dużo — ale zmieni okres orbitalny Księżyca.

„Czasami opisujemy to jako wbijanie wózka golfowego w wielką piramidę lub coś w tym rodzaju” - powiedział Chabot. „Ale dla Dimorphosa tak naprawdę chodzi o zmianę trajektorii asteroidy, a nie o jej zakłócenie. To nie wysadzi asteroidy; nie rozbije jej na wiele kawałków”.

Szturchnięcie nieznacznie przesunie Dimorphos i sprawi, że będzie on bardziej grawitacyjnie związany z Didymos — więc zderzenie nie zmieni ścieżki układu podwójnego wokół Ziemi ani nie zwiększy jego szans na stanie się zagrożeniem dla naszej planety, powiedział Chabot.

Dimorphos pokonuje orbitę wokół Didymos co 11 godzin i 55 minut. Po uderzeniu może się to zmienić na 11 godzin i 45 minut, ale obserwacje kontrolne określą, jakie zmiany nastąpią.

Astronomowie użyją teleskopów naziemnych do obserwacji układu podwójnego asteroid i zobaczą, jak bardzo zmienił się okres orbitalny Dimorphos, co określi, czy DART zakończył się sukcesem.

Teleskopy kosmiczne, takie jak Hubble, Webb i misja Lucy NASA, również będą obserwować to wydarzenie.

Za cztery lata misja Hera Europejskiej Agencji Kosmicznej przybędzie, aby zbadać Dimorphos, zmierzyć fizyczne właściwości Księżyca i przyjrzeć się uderzeniu DART i orbicie Księżyca.

Żadna asteroida nie jest obecnie na bezpośrednim kursie zderzenia z Ziemią, ale istnieje ponad 27 000 planetoid bliskich Ziemi we wszelkich kształtach i rozmiarach.

Cenne dane zebrane przez DART i Hera przyczynią się do stworzenia strategii obrony planetarnej, zwłaszcza zrozumienia, jaki rodzaj siły może przesunąć orbitę asteroidy bliskiej Ziemi, która może zderzyć się z naszą planetą.