Wizje z koszmarów mogą również wkradać się jak ciemne cienie do światła następnego dnia, zakłócając zdolność osoby do skupienia się i myślenia. Nastrój spada, a niepokój wzrasta. Dni mogą być wypełnione intensywnym strachem przed zaśnięciem i wywołaniem kolejnego przerażającego snu. Takie objawy mogą prowadzić do diagnozy zaburzenia snu, stanu snu, który dotyka około 4% dorosłych, zgodnie z American Academy of Sleep Medicine.
Leczenie może obejmować redukcję stresu, doradztwo, stopniową desensytyzację i leki, ale złotym standardem jest terapia prób wyobrażeniowych, forma treningu poznawczo-behawioralnego, która uczy ludzi do ponownego wyobrażenia sobie swoich koszmarów z pozytywnym zakończeniem. Mimo to, nie każdy z zaburzeniem koszmarów reaguje na leczenie, mówią eksperci. Teraz nowe badanie dodało twist - odtwarzanie dźwięku, który dana osoba skojarzyła z bardziej pozytywnym wynikiem podczas REM (rapid eye movement) lub fazy snu. Rezultatem było czterokrotne zmniejszenie koszmarów w stosunku do samej podstawowej terapii.
„O ile wiem, jest to pierwsze badanie kliniczne i terapeutyczne, które wykorzystuje aktywację pamięci docelowej w celu przyspieszenia i wzmocnienia terapii” – powiedział główny autor dr Lampros Perogamvros, psychiatra z Laboratorium Snu w Genewskich Szpitalach Uniwersyteckich i na Uniwersytecie Genewskim. „Jest to obiecujące osiągnięcie. Wydaje się, że dodanie odpowiednio dobranego dźwięku podczas snu REM wzmacnia efekt terapii prób wyobrażeniowych (...), która jest standardową i być może jedną z najskuteczniejszych obecnie terapii niefarmakologicznych” – powiedział dr Timothy Morgenthaler, główny autor najnowszych wytycznych Amerykańskiej Akademii Medycyny Snu dotyczących koszmarów sennych. „Wynik powinien być replikowany”, powiedział Morgenthaler, który nie był zaangażowany w badanie. „Ale byłem trochę podekscytowany tą nową możliwością”.
Wymyślanie koszmaru na nowo
Terapia prób wyobrażeniowych ma cztery podstawowe kroki, które można nauczyć w ciągu jednego dnia, mówią eksperci. Po pierwsze, ludzie są proszeni o zapisanie każdego szczegółu ich koszmaru. Następnie każda osoba przepisuje koszmar z pozytywnym łukiem, upewniając się, że kończy się on przyjemnym lub wzmacniającym rozwiązaniem lub rezolucją.
Teraz zaczyna się praktyka. Przerobione marzenie musi być powtarzane od pięciu do 20 minut każdego dnia, aż zostanie wplecione w obwody pamięciowe mózgu. Kiedy już to nastąpi, czas wprowadzić to w życie, próbując nowy sen tuż przed snem. W nowym badaniu, opublikowanym w czwartek w czasopiśmie Current Biology, naukowcy dodali do terapii pewien twist. Osiemnaście osób z zaburzeniami snu słyszało neutralny dźwięk – strunę fortepianową – podczas gdy oni wymyślali na nowo swoje koszmary w bardziej pozytywny sposób. Grupa kontrolna 18 osób, które również miały zaburzenia koszmarów, nie słyszała żadnego dodatkowego dźwięku, podczas gdy oni przerabiali swoje sny. Wszystkie 36 osób otrzymało opaskę zwaną aktymetrem do noszenia w nocy przez dwa tygodnie. Oprócz monitorowania etapów snu, urządzenie dostarczało dźwięk w sposób, który nie budziłby śpiącego – poprzez przewodnictwo kostne.
„Jedną ze znaczących rzeczy w interwencji tego badania jest użycie stosunkowo nowej technologii, która może dokładniej określić czas bodźca do prawdziwego snu REM” – powiedział Morgenthaler, profesor medycyny w Mayo Clinic School of Medicine. „Większość urządzeń do noszenia nie mierzy dokładnie rzeczywistego snu REM” – dodał. „Oczywiście, dalsze badania mogą wykazać, że czas nie jest tak krytyczny – ale to pozostaje do ustalenia”.
Dźwięk był dostarczany obu grupom co 10 sekund podczas fazy marzeń sennych w okresie dwóch tygodni. W tym przypadku „terapia prób wyobrażeniowych zadziałała u wszystkich uczestników, w tym w grupie kontrolnej,” powiedział Perogamvros. „Ale w grupie eksperymentalnej, gdzie dźwięk był pozytywnie kojarzony, spadek był znacznie większy – mieli prawie cztery razy mniej koszmarów” – dodał. Terapia próbami wyobraźni zmniejszyła również ogólny niepokój, miary nastroju i jakość snu w obu grupach, ale redukcja koszmarów nastąpiła szybciej w grupie eksperymentalnej i utrzymywała się w trzymiesięcznej obserwacji, powiedział Perogamvros. Ponadto, członkowie grupy, która słyszała dźwięk, zgłaszali więcej radosnych doświadczeń podczas snu niż ci z grupy kontrolnej.
Dodatkowe badania są potrzebne, aby zweryfikować te wyniki i rozwinąć koncepcję, ale Perogamvros powiedział, że ma nadzieję, że technika może prowadzić do przełomu dla około 30% pacjentów, którzy nie reagują na terapię prób wyobrażeniowych, zwaną również IRT. „Pomysły leżące u podstaw hipotezy, że ukierunkowana reaktywacja pamięci może zwiększyć efekty IRT są zasadne” – powiedział Morgenthaler – „a ten elegancki test tej hipotezy wzmacnia tę teorię”.